Posts

Showing posts from November 11, 2023
Image
            අපේ ඉතිහාසයේ විශාලතම වසංගතය වන Black Death අපේ ඉතිහාසයේ විශාලතම වසංගතය වන Black Death, Yersinia pestis බැක්ටීරියාව නිසා ඇති වූ අතර එය ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1346-1353 අතර යුරෝපයේ පැවතුනි. වසංගතයේ දැවැන්ත ජනවිකාස සහ සමාජීය බලපෑම් තිබියදීත්, එහි මූලාරම්භය දිගු කලක් තිස්සේ නොපැහැදිලි ය. දැන්, Liipzig හි Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, ජර්මනියේ Tübingen විශ්ව විද්‍යාලය සහ එක්සත් රාජධානියේ Stirling විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂකයන් ඇතුළු බහුවිධ විද්‍යාඥයින් කණ්ඩායමක්, වසංගතයේ මූලාරම්භය සොයා ගන්නා පුරාණ Y. pestis ජෙනෝම ලබාගෙන අධ්‍යයනය කර ඇත. මධ්යම ආසියාව. 1347 දී, වසංගතය ප්‍රථම වරට කළු මුහුදේ ගෝල්ඩන් හෝඩ් ප්‍රදේශවලින් භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කරන වෙළඳ නැව් හරහා මධ්‍යධරණී මුහුදට ඇතුළු විය. මෙම රෝගය පසුව යුරෝපය, මැද පෙරදිග සහ උතුරු අප්‍රිකාව පුරා ව්‍යාප්ත වූ අතර ජනගහනයෙන් 60% ක් දක්වා කළු මරණය ලෙස හැඳින්වෙන මහා පරිමාණයේ පැතිර ගියේය. මෙම පළමු රැල්ල තව දුරටත් වසර 500ක් පුරා පැතිර ගිය, ඊනියා දෙවන වසංගත වසංගතයක් දක්වා ව්‍යාප්ත විය, එය ක්‍රිස්තු වර්ෂ 19 වැනි සි...
Image
                      අයිසැක් අසිමොව්ගේ රොබෝ විද්‍යාවේ නීති තුන  දක්ෂ විද්‍යා ප්‍රබන්ධ රචකයෙකු සහ ජෛව රසායන විද්‍යාඥයෙකු වන අයිසැක් අසිමොව්, බුද්ධිමත් රොබෝවරුන්ගේ සදාචාරාත්මක හැසිරීම් සඳහා රාමුවක් ලෙස රොබෝ විද්‍යාවේ නීති තුන ඔහුගේ කථා තුළ හඳුන්වා දුන්නේය. විද්‍යා ප්‍රබන්ධවල ප්‍රතිමූර්තිය බවට පත්ව ඇති මෙම නීති, 1942 දී Asimov ගේ "Runaround" කෙටිකතාවෙන් ප්‍රථමයෙන් සූත්‍රගත කරන ලද අතර පසුව ඔහුගේ බොහෝ රොබෝ ආශ්‍රිත ප්‍රබන්ධවල කේන්ද්‍රීය තේමාව බවට පත්විය. නීති තුන පහත පරිදි වේ: 1. පළමු නියමය: රොබෝවෙකු මිනිසෙකුට තුවාල නොකළ හැකිය, නැතහොත්, අකර්මන්‍යතාවයෙන්, මිනිසෙකුට හානියක් වීමට ඉඩ නොදේ. රොබෝවරයෙකුගේ මූලික නියමය මිනිසුන්ගේ ආරක්ෂාව සහ යහපැවැත්ම සහතික කිරීම යන මූලික මූලධර්මය පළමු නීතිය ස්ථාපිත කරයි. මෙම නීතිය මිනිස් ජීවිතයේ ආවේණික වටිනාකම අවධාරණය කරන අතර මිනිසුන්ට සිදුවන හානිය වළක්වන ආකාරයෙන් ක්‍රියා කිරීමට රොබෝවරුන් අවශ්‍ය කරයි. එය රොබෝවෙකුගේ හැසිරීම සඳහා ශක්තිමත් මාර්ගෝපදේශයක් බවට පත් කරමින් හානියට තුඩු දිය හැකි සෘජු හානිය මෙන්ම අකර්ම...
Image
      ජෝන් විලියම් ගොඩ්වර්ඩ් (1861-1922): ජූලියා සිතුවමේ කියවීමක් ජෝන් විලියම් ගොඩ්වර්ඩ් යනු නව සම්භාව්‍ය ශෛලියට, විශේෂයෙන් නව සම්භාව්‍ය ව්‍යාපාරයට සම්බන්ධ ඉංග්‍රීසි චිත්‍ර ශිල්පියෙකි. 1861 අගෝස්තු 9 වන දින ලන්ඩනයේ විම්බල්ඩන් හිදී උපත ලැබූ ඔහු කලාව සඳහා මුල්කාලීන දක්ෂතාවයක් පෙන්නුම් කළේය. ගොඩ්වර්ඩ් ප්‍රසිද්ධ චිත්‍ර ශිල්පී ලෝරන්ස් අල්මා-ටදෙමාගේ සමකාලීනයෙකු වූ අතර සම්භාව්‍ය විෂයයන්, විශේෂයෙන් පුරාණ රෝම සහ ග්‍රීක දර්ශන නිරූපණය කිරීමේ ප්‍රවීණත්වය සඳහා ප්‍රසිද්ධ විය. ගොඩ්වර්ඩ්ගේ සිතුවම්වල බොහෝ විට සම්භාව්‍ය ගෘහනිර්මාණ ශිල්පය, ඇඳ ඇති කාන්තා රූප සහ රෙදි සහ වයනය පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක විදැහුම්කරණය ඇතුළත් විය. ඔහුගේ කෘති විස්තර සඳහා සූක්ෂම අවධානයක් සහ වර්ණ පොහොසත්, සංවේදී භාවිතය මගින් සංලක්ෂිත විය. ඔහුගේ කාලය තුළ Impressionism සහ Modernism ජනප්‍රිය වුවද, ගොඩ්වර්ඩ් සම්භාව්‍ය සම්ප්‍රදායට අනුගත වූ අතර, ඔහුගේ සිතුවම් ඔහුගේ සමහර සමකාලීනයන්ට වඩා අඩු මෝස්තරයක් වීමට හේතු විය. ගොඩ්වර්ඩ්ගේ කැපී පෙනෙන කෘතියක් නම් කර ඇත්තේ "ජූලියා" යනුවෙනි. අවාසනාවකට, සිතුවම පිළිබඳ වඩාත් නිශ්චිත තොරතුරු නොමැතිව,...
Image
                     ඩාවින්ගේ දුටු නොඇසෙන කවි සිතුවම.... ලෙනාඩෝ ඩා වින්චි පරිපූර්ණවාදියෙක් සහ කල් දමන්නෙක් විය. ඔහු බොහෝ විට ඔහුගේ වැඩ නිම නොකර හෝ වසර ගණනාවක් ප්‍රමාද කළේය. ශාන්ත ආනා සමඟ මොනාලිසා සහ කන්‍යාව සහ දරුවා වැනි ඔහුගේ සිතුවම් ඔහු යන සෑම තැනකම රැගෙන ගිය අතර ඔහු මිය යන තුරුම ඒවා මත වැඩ කළේය... ...................... ප්‍රසන්න විජයසිංහ....................