අපේ ඉතිහාසයේ විශාලතම වසංගතය වන Black Death


අපේ ඉතිහාසයේ විශාලතම වසංගතය වන Black Death, Yersinia pestis බැක්ටීරියාව නිසා ඇති වූ අතර එය ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1346-1353 අතර යුරෝපයේ පැවතුනි. වසංගතයේ දැවැන්ත ජනවිකාස සහ සමාජීය බලපෑම් තිබියදීත්, එහි මූලාරම්භය දිගු කලක් තිස්සේ නොපැහැදිලි ය. දැන්, Liipzig හි Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, ජර්මනියේ Tübingen විශ්ව විද්‍යාලය සහ එක්සත් රාජධානියේ Stirling විශ්ව විද්‍යාලයේ පර්යේෂකයන් ඇතුළු බහුවිධ විද්‍යාඥයින් කණ්ඩායමක්, වසංගතයේ මූලාරම්භය සොයා ගන්නා පුරාණ Y. pestis ජෙනෝම ලබාගෙන අධ්‍යයනය කර ඇත. මධ්යම ආසියාව.

1347 දී, වසංගතය ප්‍රථම වරට කළු මුහුදේ ගෝල්ඩන් හෝඩ් ප්‍රදේශවලින් භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කරන වෙළඳ නැව් හරහා මධ්‍යධරණී මුහුදට ඇතුළු විය. මෙම රෝගය පසුව යුරෝපය, මැද පෙරදිග සහ උතුරු අප්‍රිකාව පුරා ව්‍යාප්ත වූ අතර ජනගහනයෙන් 60% ක් දක්වා කළු මරණය ලෙස හැඳින්වෙන මහා පරිමාණයේ පැතිර ගියේය. මෙම පළමු රැල්ල තව දුරටත් වසර 500ක් පුරා පැතිර ගිය, ඊනියා දෙවන වසංගත වසංගතයක් දක්වා ව්‍යාප්ත විය, එය ක්‍රිස්තු වර්ෂ 19 වැනි සියවසේ මුල් භාගය දක්වා පැවතුනි.

දෙවන වසංගත වසංගතයේ මූලාරම්භය දිගු කලක් තිස්සේ විවාද කර ඇත. වඩාත්ම ජනප්‍රිය න්‍යායන්ගෙන් එකක් නැගෙනහිර ආසියාවේ, විශේෂයෙන් චීනයේ එහි මූලාශ්‍රයට සහාය වී ඇත. ඊට පටහැනිව, මෙතෙක් ලබා ගත හැකි පුරාවිද්‍යාත්මක සොයාගැනීම් පැමිණෙන්නේ මධ්‍යම ආසියාවෙන්, දැන් කිර්ගිස්තානයේ ඉසික් කුල් විල අසලින් ය. 1338-1339 දී දේශීය වෙළඳ ප්‍රජාවක් වසංගතයක් විනාශ කළ බව මෙම සොයාගැනීම් පෙන්නුම් කරයි. විශේෂයෙන්, වසර 140 කට පමණ පෙර සිදු කරන ලද කැණීම්වලින් සොහොන් ගල් අනාවරණය වී ඇති අතර, එම වසරවලදී නොදන්නා වසංගතයක් හෝ "වසංගතයක්" හේතුවෙන් පුද්ගලයන් මිය ගිය බව පෙන්නුම් කරයි. ඔවුන්ගේ පළමු සොයාගැනීමේ සිට, සිරියැක් භාෂාවෙන් කොටා ඇති සොහොන් ගල්, යුරෝපයේ කළු මරණයට අදාළත්වය සම්බන්ධයෙන් විද්වතුන් අතර මතභේදයට තුඩු දී ඇත.

මෙම අධ්‍යයනයේ දී ජාත්‍යන්තර පර්යේෂකයන් කණ්ඩායමක් මානව අවශේෂවලින් පැරණි DNA මෙන්ම "වසංගත" ශිලා ලේඛන ඇති ස්ථාන දෙකක ඓතිහාසික හා පුරාවිද්‍යාත්මක දත්ත විශ්ලේෂණය කළහ. 1338 වසර ඔවුන්ගේ සොහොන් ගල්වල සටහන් කර ඇති පුද්ගලයන් තුළ යර්සීනියා පෙස්ටිස් නම් වසංගත බැක්ටීරියාවෙන් DNA හඳුනාගෙන ඇති බැවින්, කණ්ඩායමේ පළමු ප්‍රතිඵල ඉතා දිරිගන්වන සුළු විය. “සොහොන් ගල්වල සඳහන් වසංගතය ඇත්ත වශයෙන්ම වසංගතය නිසා ඇති වූවක් බව අපට අවසානයේ පෙන්විය හැකිය”, එක්සත් රාජධානියේ ස්ටර්ලින් විශ්ව විද්‍යාලයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ අධ්‍යයන කතුවරයෙකු සහ ඉතිහාසඥයෙකු වන ෆිල් ස්ලැවින් පවසයි.

පර්යේෂකයන් මීට පෙර බ්ලැක් ඩෙත්ගේ ආරම්භය වසංගත විවිධත්වයේ ඊනියා මහා පිපිරුම් සිදුවීමක් වන වසංගත වික්‍රියා විශාල විවිධාංගීකරණයක් සමඟ සම්බන්ධ කර ඇත. නමුත් මෙම සිදුවීමේ නිශ්චිත දිනය නිශ්චිතව ඇස්තමේන්තු කළ නොහැකි අතර ක්‍රිස්තු වර්ෂ 10-14 සියවස් අතර සිදුවන්නට ඇතැයි සැලකේ. කණ්ඩායම දැන් කිර්ගිස්තානයේ ස්ථානවලින් සම්පූර්ණ පුරාණ වසංගත ජෙනෝම් එකට එකතු කර මෙම මහා පිපිරුම් සිදුවීම සමඟ සම්බන්ධ විය හැකි ආකාරය විමර්ශනය කළේය. “මෙම දැවැන්ත විවිධාංගීකරණ සිදුවීමේ නෝඩයේ හරියටම කිර්ගිස්තානයේ පැරණි වික්‍රියා ස්ථානගත වී ඇති බව අපට පෙනී ගියේය. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, අපි Black Death හි මූලාශ්‍ර වික්‍රියාව සොයා ගත් අතර එහි නිශ්චිත දිනය පවා අපි දනිමු [වසර 1338 අර්ථය]", Tübingen විශ්ව විද්‍යාලයේ ප්‍රධාන කතුවරිය සහ පර්යේෂක Maria Spyrou පවසයි.

වසංගතය මිනිසුන්ගේ රෝගයක් නොවේ; බැක්ටීරියාව ලොව පුරා වල් මීයන් ගහනය තුළ, ඊනියා වසංගත ජලාශවල නොනැසී පවතී. එබැවින් ක්‍රි.ව. 1338-1339, ඉසික් කුල් විල අවට වසංගතය ඇති කළ පුරාණ මධ්‍යම ආසියානු වික්‍රියාව එවන් එක් ජලාශයකින් පැමිණිය යුතුය. “පෞරාණික වික්‍රියාවට වඩාත් සමීපව සම්බන්ධ නවීන වික්‍රියා අද වන විට ටියැන් ෂාන් කඳුකරය අවට වසංගත ජලාශවල දක්නට ලැබෙන බව අපට පෙනී ගියේය. මෙය මධ්‍යම ආසියාවේ කළු මරණයේ මුතුන්මිත්තන්ගේ සම්භවයක් පෙන්නුම් කරයි", අධ්‍යයනයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ කතුවරයා සහ පරිණාමීය මානව විද්‍යාව පිළිබඳ මැක්ස් ප්ලාන්ක් ආයතනයේ අධ්‍යක්ෂ ජොහැන්නස් ක්‍රවුස් පැහැදිලි කරයි.

හොඳින් නිර්වචනය කරන ලද පුරාවිද්‍යාත්මක සන්දර්භයන් පිළිබඳ විමර්ශන සහ ඉතිහාසඥයින්, පුරාවිද්‍යාඥයින් සහ ජාන විද්‍යාඥයින් අතර සමීප සහයෝගීතාවයන් පෙර නොවූ විරූ නිරවද්‍යතාවයකින් කුප්‍රකට කළු මරණයේ මූලාරම්භය වැනි අපගේ අතීතයේ විශාල අභිරහස් විසඳිය හැකි ආකාරය අධ්‍යයනයෙන් පෙන්නුම් කරයි.

......................... ප්‍රසන්න විජයසිංහ...................


 

Comments

Popular posts from this blog