Posts

Showing posts from October 1, 2023
Image
...සෛල බෙදීම සොයා ගැනීම: වෝල්ටර් ෆ්ලෙමිං සහ මයිටෝසිස්🔬 ජීව විද්‍යාඥයෙකු වන Walther Flemming හට සෛල බෙදීම, විශේෂයෙන්ම මයිටෝසිස්, ජීවයට අත්‍යවශ්‍ය ක්‍රියාවලියක් සොයාගැනීමේ ගෞරවය හිමි වේ. ඔහුගේ කාර්යය සෛල ජීව විද්‍යාව පිළිබඳ අපගේ අවබෝධය සඳහා අඩිතාලම දැමූ අතර ජීව විද්‍යාව සහ වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ ගැඹුරු ඇඟවුම් ඇත. 📚මයිටෝසිස් යනු කුමක්ද?📚 මයිටෝසිස් යනු තනි සෛලයක් බෙදීමේ ක්‍රියාවලියයි, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සමාන සෛල දෙකක් ඇති වන අතර, ඒ සෑම එකක්ම මුල් සෛලයට සමාන වර්ණදේහ සංඛ්‍යාවක් ඇත. ජීවීන් තුළ වර්ධනය, සංවර්ධනය සහ අලුත්වැඩියාව සඳහා එය ඉතා වැදගත් වේ. 🔎Flemming ගේ දායකත්වය🔎 Flemming, salamander සෛල සියුම් නිරීක්ෂණ සහ අධ්‍යයනය තුළින්, සෛල බෙදීමේ පියවර විස්තර කළේය. ඔහු 'chromatin' සහ 'mitosis' වැනි යෙදුම් හඳුන්වා දුන් අතර සෛල බෙදීමේදී ස්පින්ඩල් තන්තු වල වැදගත්කම ඉස්මතු කළේය. 🌐විද්‍යාව කෙරෙහි බලපෑම🌐 ජාන විද්‍යාව, වෛද්‍ය විද්‍යාව සහ සංවර්ධන ජීව විද්‍යාව ඇතුළු විවිධ ක්ෂේත්‍රවල දියුණුව සඳහා මයිටොසිස් අවබෝධ කර ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ. එය පිළිකා පර්යේෂණ, ක්ලෝනකරණය සහ පුනර්ජනනීය වෛද...
Image
        ... මිනිසුන් සුව කරන්නට දිවිපිදු සුවහසක් මීයන්             වෙනුවෙන් කළ උපහාරය..   රුසියාවේ සයිබීරියාවේ, ඩීඑන්ඒ ද්විත්ව හෙලික්සයක් ගෙතූ රසායනාගාර මූසිකයක් නිරූපණය කරන ලෝකඩ පිළිමයක් තිබේ. රෝගවලට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා නව ඖෂධ නිපදවීම අරමුණු කරගත් ජාන පර්යේෂණ සඳහා බිලි දුන් ගණන් කළ නොහැකි මීයන් සඳහා මෙම පිළිමය උපහාර දක්වයි. මෙම මූර්තිය නිර්මාණය කරන ලද්දේ ඇන්ඩෲ කාර්කෙවිච් විසිනි. ප්‍රතිමාව සමීපව පරීක්‍ෂා කිරීමේදී DNA ව්‍යුහය වම් පැත්තට සර්පිලාකාරව ගමන් කරන බව ඔබට පෙනෙනු ඇත, එය DNA හි ද්විත්ව හෙලික්සීය ව්‍යුහයන්ගෙන් එකක් වන Z-DNA සංකේතවත් කරයි. Z-DNA දකුණට සර්පිලාකාර වන B-DNA වලට වඩා අඩුය. මෙම ස්මාරකයේ Z-DNA ඇතුළත් කිරීම මෙම ක්ෂේත්‍රයේ අවශ්‍ය අඛණ්ඩ වැඩ පිළිබඳ මතක් කිරීමක් ලෙස සේවය කරයි. ඩීඑන්ඒ හි පළමු ඡායාරූපය ගනු ලැබුවේ එක්ස් කිරණ තාක්ෂණය භාවිතා කළ රොසලින් ෆ්‍රෑන්ක්ලින් විසිනි. ඇයගේ පුරෝගාමී කාර්යය වොට්සන් සහ ක්‍රික්ට ද්විත්ව හෙලික්ස් ව්‍යුහය නිවැරදිව සංලක්ෂිත කිරීමට තීරනාත්මක අවබෝධයක් ලබා දුන්නේය. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන් පසුව 196...
Image
                මහද්වීප ප්ලාවිත කල්පිතය ගැනයි මේ සටහන..   1912 දී මහාද්වීපික ප්ලාවිතය පිළිබඳ පෙරළිකාර න්‍යාය ඉදිරිපත් කළ විද්‍යාඥයා ඇල්ෆ්‍රඩ් වෙජනර් ය. ඔහුගේ න්‍යාය විප්ලවීය වූ අතර, මහාද්වීප වරක් සම්බන්ධ වී ඇති නමුත් වසර මිලියන ගණනක් පුරා වෙන් වී ඇති බව යෝජනා කරයි. ඉතින්, ඔහු මෙම න්යාය ඉදිරිපත් කළේ කෙසේද? අප්‍රිකාවේ සහ දකුණු ඇමරිකාවේ වෙරළ තීරයන් ප්‍රහේලිකා කෑලි මෙන් එකට ගැළපෙන බව Wegener නිරීක්ෂණය කළේය. ඔහු මෙම මහාද්වීපවල සමාන පොසිල සහ පාෂාණ සැකැස්ම ද සොයා ගත් අතර, ඒවා වරක් සම්බන්ධ වී ඇති බව යෝජනා කළේය. බලගතු සාක්ෂි තිබියදීත්, මහාද්වීප චලනය වන ආකාරය පැහැදිලි කිරීමට ඔහුට නොහැකි වූ නිසා, Wegener ගේ න්‍යාය විද්‍යාත්මක ප්‍රජාවෙන් සංශයවාදයට සහ උපහාසයට ලක් විය. Wegener කාලගුණ විද්‍යාඥයෙක් මිස භූ විද්‍යාඥයෙක් නොවේ, එය ඔහුගේ න්‍යාය බැහැර කිරීමට දායක විය. ඔහු වසර ගණනාවක් ගත කළේ තවත් සාක්ෂි එකතු කිරීම, භූ විද්‍යාත්මක සැකැස්ම අධ්‍යයනය කිරීම සහ මහාද්වීප පුරා ඇති පොසිල වාර්තා සංසන්දනය කිරීම සඳහා ය. ඔහු යෝජනා කළේ පැන්ජියා නම් සුපිරි මහාද්වීපයක් කුඩා මහාද්ව...
Image
 දරුවෙකුගේ ලෝකය: ළමා කාලය පිළිබඳ මානයන් ගවේෂණය කිරීම දරුවෙකුගේ ලෝකය විශ්මය, කුතුහලය සහ පරිකල්පනයෙන් පිරුණු ආකර්ශනීය රාජධානියකි. ළමයින් අපගේ සංකීර්ණ ලෝකයේ පුළුල් සන්දර්භය තුළ ඔවුන්ගේම විශ්වය නිර්මාණය කරමින් ඔවුන්ගේ වටපිටාව අද්විතීය ආකාරයකින් වටහාගෙන අන්තර් ක්‍රියා කරයි. මෙම ලිපිය ළමා ලෝකයේ බහුවිධ මානයන් වෙත යොමු කරයි, ළමයින් ඔවුන්ගේ පරිසරය අත්විඳින ආකාරය සහ ඔවුන්ගේ පරිසරය පිළිබඳ භෞතික විද්‍යාවේ සිට සමාජීය හා චිත්තවේගීය අංශ දක්වා ගවේෂණය කරයි. 👀 භෞතික ලෝකය 👧 සංවේදී ගවේෂණය: ළමයින් සඳහා භෞතික ලෝකය සංවේදී ආශ්චර්යමත් දේශයකි. ඔවුන් ලෝකය අත්විඳින්නේ ස්පර්ශය, රසය, සුවඳ, පෙනීම සහ ශබ්දය මගිනි. සෑම වයනයම, රසය, සුවඳ සහ වර්ණය සිත් ඇදගන්නාසුළු වන අතර ගවේෂණයට ආරාධනා කරයි. 👧 ස්වභාවධර්මයේ පන්ති කාමරය: ළමා ලෝකයේ ස්වභාවධර්මය වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. උද්‍යාන, උද්‍යාන සහ ස්වභාවික පරිසරයන් ගවේෂණය කිරීමෙන් දරුවන්ට එළිමහන සමඟ ගැඹුරු සම්බන්ධයක් ඇති කර ගැනීමට ඉඩ සලසයි. ස්වභාවධර්මය නිර්මාණශීලිත්වය, කුතුහලය සහ ශාරීරික ක්රියාකාරකම් පෝෂණය කරයි. 👧 නිවස සහ ආරක්ෂිත අවකාශයන්: නිවස දරුවෙකු සඳහා අභයභූමියක් ලෙස ...
Image
                    ...කපුටා දත් අප නොදත් විද්‍යාව.. කුරුල්ලන් කුහුඹුවන් ලෙස හැඳින්වෙන ආකර්ෂණීය හැසිරීම් වල නිරත වන අතර එහිදී ඔවුන් කෘමීන්, විශේෂයෙන් කුහුඹුවන්, ඔවුන්ගේ පිහාටු සහ සම මත අතුල්ලති. කෘමීන් අහුලා ඔවුන්ගේ සිරුරේ යෙදීමෙන් හෝ නිෂ්ක්‍රීයව කෘමීන් බහුල ප්‍රදේශයක වැතිරීමෙන් සහ දූවිලි ස්නානය වැනි චලනයන් කිරීමෙන් මෙය ක්‍රියාශීලීව කළ හැකිය. කෘමීන් ෆෝමික් අම්ලය වැනි රසායනික ද්‍රව්‍ය ස්‍රාවය කරන අතර ඒවා කෘමිනාශක, මයිටික නාශක, දිලීර නාශක හෝ බැක්ටීරියා නාශක ගුණ ඇති අතර කුරුල්ලන්ගේ සෞඛ්‍යයට සහ පිහාටු නඩත්තුව සඳහා විභව ප්‍රතිලාභ ලබා දෙයි. ........... ප්‍රසන්න විජයසිංහ........
Image
  ….. සැඟවුණු රූප …. HIDDEN FIGURS.. සිනමා කෘතියේ විවරණයක්.... මම වසර 29-1/2 ක් පරිගණක ක්‍රමලේඛකයෙකු ලෙස කටයුතු කර ඇත , එබැවින් සමාජීය වශයෙන් අදාළ පළිගැනීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස FORTRAN භාවිතා කරන චිත්‍රපටයකට මා තරමක් පක්ෂග්‍රාහී වනු ඇතැයි මම සිතමි. "සැඟවුණු රූප" තුළ , Dorothy Vaughan (Octavia Spencer) විසින් සංකේතනය කරන ලද FORTRAN පන්ච් කාඩ්පත් මගින් ඔප්පු කරන්නේ ඇය අභ්‍යවකාශ වැඩසටහනේ වර්ණ පිළිබඳ ප්‍රථම සේවක අධීක්ෂක වීමට සුදුසුකම් ලබා ඇති බව පමණක් නොව , ඇගේ "ගැහැණු ළමයින්" (ඇය ඔවුන්ව හඳුන්වන පරිදි) බවයි. ඇයගේ ගුරුහරුකම් යටතේ IBM මේන්ෆ්‍රේම් කේත කිරීමට කුසලතා ඇත. වෝන්ගේ ජයග්‍රහණය පැමිණෙන්නේ ඇයට වෙන් කරන ලද පුස්තකාලයෙන් ඉවත් කිරීමට සිදු වූ ක්‍රමලේඛන අත්පොත අනුග්‍රහයෙනි , එය “වර්ණවත් කොටසේ” නොතිබූ බැවින් එය ඇයට ණයට දීම පළිගැනීමෙන් ප්‍රතික්ෂේප කළේය. කම්පනයට පත් ඇගේ දියණිය ඇයගේ සාම්ප්‍රදායික නොවන ණය ගැනීමේ ක්‍රමවලට විරෝධය පළ කරන විට , වෝන් ඇයට පවසන්නේ , " අනෙක් සියල්ලන් මෙන් මම මෙම පුස්තකාලයට මගේ බදු ගෙවනවා!" Vaughan යනු 1960 ගණන්වල අභ්‍යවකාශ ධාවන තරඟයේදී භාවිත...
Image
  "සෑම හොඳ ගණිතඥයෙක්ම අවම වශයෙන් අර්ධ දාර්ශනිකයෙකු වන අතර සෑම හොඳ දාර්ශනිකයෙකුම අවම වශයෙන් ගණිතඥයෙකු වේ." --                                         Gottlob Frege   මානව වර්ගයාගේ ඉතිහාසයේ වඩාත්ම බලගතු තර්කඥයන් 5 ✍️   1) ඇරිස්ටෝටල් ඔහු විවාදයට අනුව ශ්‍රේෂ්ඨතම තර්ක ශාස්ත්‍රඥයා සහ සර්වකාලීනව වඩාත්ම බලගතු චින්තකයා වේ. ඔහු නූතන තර්කනයේ පියා ලෙසත් , සදාචාරාත්මක තර්කනයේ ආරම්භකයා ලෙසත් සැලකේ. ඔහුගේ තාර්කික අඩු කිරීම් පරම්පරා ගණනාවකට අදාළ වන අතර අද දක්වාම අදාළ වේ. 2) Kurt Gödel අයින්ස්ටයින්ගේ ඉතා හොඳ මිතුරෙකු වන Kurt Gödel, මෙතෙක් සිටි දක්ෂතම තර්ක ශාස්ත්‍රඥයෙකි. ඔහුගේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන කෘතිය වනුයේ නිසැකව ම ‘ගොඩෙල්ගේ අසම්පූර්ණ ප්‍රමේයය’ වනු ඇත. ඔහු සම්භාව්‍ය තර්කනය , බුද්ධිමය තර්කනය සහ ආදර්ශ තර්කනය සම්බන්ධ කිරීම සඳහා ප්‍රසිද්ධය. ඔහු අයින්ස්ටයින්ගේ සමීපතම මිතුරෙකු වූ අතර ප්‍රින්ස්ටන්හි උසස් අධ්‍යයන ආයතනයේ සිටියදී ඔහු සමඟ දිනපතා ඇවිදීමට පුරුදුව සිටියේය. 3) ඇල්ෆ්රඩ් ටර්...
Image
  Pandora by Thomas Kennington (1908): එනිග්මැටික් පෝට්රේට් එළිදැක්වීම   සුප්‍රසිද්ධ බ්‍රිතාන්‍ය චිත්‍ර ශිල්පී තෝමස් කෙනින්ටන්ගේ සිත් ඇදගන්නා චිත්‍රයක් වන "පැන්ඩෝරා" 1908 දී කලාත්මක ගවේෂණ සහ සමාජ මාරුවීම් අතරතුර නිර්මාණය කරන ලදී. මෙම විශිෂ්ට කෘතිය කෙනින්ටන්ගේ සුවිශේෂී තාක්ෂණික කුසලතා ප්‍රදර්ශනය කරනවා පමණක් නොව , ගැඹුරු සංකේතවාදය සහ හැඟීම් මූර්තිමත් කරයි , එය අද දක්වාම ප්‍රේක්ෂකයින් ආකර්ෂණය කර ගන්නා කාලානුරූපී කලා කෘතියක් බවට පත් කරයි. මෙම ලිපියෙන් අපි චිත්‍ර ශිල්පියාගේ පසුබිම , චිත්‍රය නිර්මාණය වූ ඓතිහාසික සන්දර්භය සහ කැන්වසය තුළ සැඟවී ඇති සැඟවුණු ආඛ්‍යාන සහ අර්ථයන් හෙළිදරව් කිරීම සඳහා "පැන්ඩෝරා" පිළිබඳ ගැඹුරු විශ්ලේෂණයක් කරමු. තෝමස් කෙනින්ටන් - කලාකරුවා සහ ඔහුගේ ශිල්පය තෝමස් බෙන්ජමින් කෙනින්ටන් ( 1856-1916) යනු ගෞරවනීය බ්‍රිතාන්‍ය චිත්‍ර ශිල්පියෙකු සහ චිත්‍ර ශිල්පියෙකු වන අතර ඔහුගේ වැඩ තුළින් ගැඹුරු හැඟීම් ඇති කිරීමට ඇති හැකියාව ගැන ප්‍රසිද්ධය. ඔහුගේ කලා ගමන Lambeth කලා පාසලෙන් ආරම්භ වූ අතර පසුව ඔහු රාජකීය ඇකඩමි පාසල්වල ඉගෙනීමට ගියේය. කෙනින්ටන්ගේ ශෛලිය විස්...
Image
  දියවැඩියා පර්යේෂණ සඳහා නව මාවතක් එළිදැක්වීම සහ ක්ෂුද්‍ර ජීවී-ව්‍යුත්පන්න එන්සයිම ප්‍රති-දියවැඩියා ඉලක්කයක් ලෙස මතු වේ ·      ලොව පුරා මිලියන ගණනකට බලපාන නිදන්ගත පරිවෘත්තීය ආබාධයක් වන දියවැඩියා රෝගය , නව්‍ය ප්‍රතිකාර ක්‍රමෝපායන් හඳුනා ගැනීම සඳහා විද්‍යාත්මක ප්‍රජාව තුළ නොපසුබට උත්සාහයක් ගෙන ඇත. පෙරළිකාර දියුණුවක් තුළ , මෑත කාලීන මූසික අධ්‍යයනයක් මගින් ක්ෂුද්‍රජීව-ව්‍යුත්පන්න එන්සයිමයක ස්වරූපයෙන් දියවැඩියා ප්‍රතිදේහජනක ඉලක්කයක් හෙළිදරව් කර ඇත. මෙම ලිපිය දියවැඩියා පර්යේෂණ ක්ෂේත්‍රය සඳහා සොයාගැනීමේ ඇඟවුම් සහ අනාගත ප්‍රතිකාර සඳහා එහි විභව බලපෑම පිළිබඳව ආලෝකය විහිදුවමින් පර්යේෂණයේ සංකීර්ණතා ගැන සොයා බලයි. ·        Microbiota-Host Dynamic: පරිවෘත්තීය නියාමනය සඳහා ධාරකයක්  ආමාශ ආන්ත්රයික පත්රිකාවේ වාසය කරන ක්ෂුද්ර ජීවීන්ගේ සංකීර්ණ පරිසර පද්ධතියක් වන Human gut microbiota, පරිවෘත්තීය ඇතුළු විවිධ භෞතික විද්යාත්මක ක්රියාවලීන් නියාමනය කිරීමේ තීරණාත්මක ක්රීඩකයෙකු ලෙස මතු වී ඇත. ක්ෂුද්‍ර ජීවියා සහ ධාරකයාගේ පරිවෘත්තීය සෞඛ්‍යය අතර මෙම සියුම්...