Posts

Showing posts from October 10, 2023
Image
      හිමාලයානු අගමා: පූජනීය කටුස්සෙකු පිළිබඳ සවිස්තරාත්මක                                                       ගවේෂණයක්ංංංංංංං "Phrynocephalus interscapularis" ලෙස විද්‍යාත්මකව හැඳින්වෙන හිමාලයානු අගමා යනු හිමාල කඳුවැටියේ සහ ඒ අවට ප්‍රදේශවල ඉහළ උන්නතාංශ ප්‍රදේශවල දක්නට ලැබෙන අද්විතීය හා කැපී පෙනෙන කටුස්සා විශේෂයකි. මෙම විශේෂය එහි සුවිශේෂී පෙනුම, පාරිසරික අනුවර්තනයන් සහ සංස්කෘතික වැදගත්කම සඳහා ප්රසිද්ධය. මෙම ලිපියෙන්, අපි හිමාලයානු අගමාවේ ලෝකය තුළට ගැඹුරට ගොස් එහි ලක්ෂණ, වාසස්ථාන, හැසිරීම් සහ දේශීය සංස්කෘතීන් තුළ එහි ස්ථානය ගවේෂණය කරමු. භෞතික ලක්ෂණ: හිමාලයානු අගමා යනු සිහින් සිරුරක් සහ පැතලි පෙනුමක් ඇති කුඩා සිට මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ කටුස්සෙකි. එහි කැපී පෙනෙන භෞතික ලක්ෂණ කිහිපයක් ඇතුළත් වේ: වර්ණ ගැන්වීම: මෙම කටුස්සන් බොහෝ විට රතු, තැඹිලි, කහ සහ නිල් වැනි විචිත්‍රවත් වර්ණ මිශ්‍රණයකින් ආවරණය වූ ශරීරයක් සහිත විචිත්‍රවත් සහ නෙත් සිත් ඇදගන්නා ...
Image
                                  රාත්‍රි දෙවගනන්ගේ හැඩංංංංං Jules Louis Machard විසින් රචිත The Goddesses of Night in Paintings.. රාත්‍රියේ දේවතාවියන් යන තේමාව ඉතිහාසය පුරා චිත්‍ර කලාවේ සිත් ඇදගන්නා විෂයයක් වී ඇත, විවිධ කලාකරුවන් එය ඔවුන්ගේම අද්විතීය මාර්ගවලින් ගවේෂණය කරයි. Jules Louis Machard, කලා ලෝකයේ වැඩි වශයෙන් හඳුනා නොගත්තද, රාත්‍රිය හා බැඳුනු ප්‍රහේලිකාව සහ අද්භූත ගුණාංග නිරූපණය කරන ඔහුගේ සිතුවම් මගින් මෙම තේමාවට දායක වී ඇත. රාත්‍රියේ දේවතාවියන්: මිථ්‍යා කථා සහ ආගම් තුළ, රාත්‍රිය පිළිබඳ සංකල්පය සහ ඊට සම්බන්ධ දෙවිවරුන් විවිධ සංස්කෘතීන් හරහා ප්‍රචලිත වී ඇත. ග්‍රීක මිථ්‍යා කථා වල, Nyx රාත්‍රියේ පුද්ගලාරෝපණය වූ අතර ඇගේ දියණිය Hemera දිවා කාලය නියෝජනය කළාය. හින්දු ආගමේ රාත්‍රී දේවතාවිය රාත්‍රියේ ප්‍රතිමූර්තිය ලෙස සැලකේ. මෙම මිථ්‍යා චරිත බොහෝ විට ඔවුන්ගේ කෘතිවල රාත්‍රියේ සාරය ග්‍රහණය කර ගැනීමට උත්සාහ කරන කලාකරුවන් සඳහා කෞතුකාගාර ලෙස සේවය කර ඇත. Jules Louis Machard ගේ කලාත්මක විලාසය: මචාර්ඩ්ගේ සිතුවම් ...
Image
භයානක ගොරවීම: මිනිසුන්ගෙන් 20% කට බලපාන සැඟවුණු තර්ජනයක් හැදින්වීම ගොරවීම බොහෝ විට සුළු අපහසුතාවයක් ලෙස බැහැර කරනු ලැබේ, නමුත් සමහර විට එය නින්දේ ඇප්නියා ලෙස හැඳින්වෙන වඩාත් බරපතල යටින් පවතින තත්වයක් පෙන්නුම් කරයි. ගොරවීම හානිකර නොවන බවක් පෙනෙන්නට තිබුණත්, එය ජනගහනයෙන් සැලකිය යුතු කොටසකට බලපාන භයානක ආබාධයක් සඳහා රතු කොඩියක් විය හැකිය. මෙම ලිපියෙන්, අපි භයානක ගොරකා ඇතිවීම, එහි මූලික හේතු, ආශ්‍රිත සෞඛ්‍ය අවදානම් සහ නිසි රෝග විනිශ්චය සහ ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීමේ වැදගත්කම ගවේෂණය කරන්නෙමු. ව්‍යාප්තිය  හැරීමේ පැතිරීම නින්දේදී ගොරවීම සුලභ සිදුවීමක් වන අතර එය පිරිමින්ගෙන් 40% කට සහ කාන්තාවන්ගෙන් 24% කට බලපායි. කෙසේ වෙතත්, සෑම ගොරකමක්ම සමාන නොවේ. සමහර පුද්ගලයන් කලාතුරකින් හා අඩු පරිමාවකින් ගොරවන අතර තවත් සමහරු නිදන්ගත, ඝෝෂාකාරී සහ බාධාකාරී ගොරකා අද්දකිති. බොහෝ විට කනස්සල්ලට පත්වන අවසාන කාණ්ඩය එයයි. නිදන්ගත ගොරවන අනතුරු නිදන්ගත, ඝෝෂාකාරී ගොරවීම බාධාකාරී නින්දේ ඇප්නියා (OSA) ලෙස හඳුන්වන නින්දේ ආබාධයක් පෙන්නුම් කරයි. OSA මගින් සංලක්ෂිත වන්නේ නින්දේදී ඉහළ ශ්වසන මාර්ගය නැවත නැවතත් අර්ධ වශයෙන් හෝ සම්ප...
Image
          වසර 2,000ක් පැරණි ඊජිප්තු බිම් මොසෙයික් සුනඛයා ගේ රුව... වසර 2,000ක් පැරණි ඊජිප්තු බිම් මොසෙයික් බල්ලෙකු සහ සාමාන්‍යයෙන් වයින් හෝ ජලය රඳවා තබා ඇති රන් බඳුනක් නිරූපණය කරයි. මොසෙයික් නිර්මාණය කරන ලද්දේ c. 200-150 BC සහ ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාවේ මහා පුස්තකාලයේ භූමියෙන් සොයා ගන්නා ලදී. එහි උච්චතම ස්ථානයේ, ප්ලේටෝ, සොක්‍රටීස් සහ අනෙකුත් පුරාණ විද්වතුන්ගේ ලේඛන අඩංගු ලියවිලි 400,000 ක් පුස්තකාලය සතු විය. ජනප්‍රිය විශ්වාසයට පටහැනිව, පුස්තකාලය එක් ව්‍යසනයක දී ගිනි තබා විනාශ නොකළ නමුත් අරමුදල් නොමැතිකම සහ බුද්ධිමතුන් පිරිසිදු කිරීම හේතුවෙන් සියවස් කිහිපයක් පුරා ක්‍රමයෙන් පරිහානියට පත් විය. ක්‍රි.පූ 48 දී ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියාව වටලෑමේදී ජූලියස් සීසර් විසින් ක්ලියෝපැට්රාගේ සොහොයුරු ටොලමි XIV ට අයත් යාත්‍රාව අවහිර කිරීම සඳහා ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රියා වරායේ නැංගුරම් ලා තිබූ ඊජිප්තු නැව් ගිනිබත් කළේය. ගින්න නගරයේ අනෙකුත් ප්‍රදේශවලට ද පැතිර ගොස් ඇති අතර අවම වශයෙන් පුස්තකාලයේ කොටසක් හෝ විනාශ වී ඇති බව වාර්තා වේ. කෙසේ වෙතත්, ප්‍රධාන ගොඩනැගිල්ල යුද්ධයෙන් බේරී නැවත ගොඩනඟා ඇති බව පෙනේ. ක්‍රි.පූ...
Image
                අදටත් විකිරණ විහිදෙන මාරි කියුරිගේ සටහන් පොත...   මාරි කියුරි 1934 ජුලි 4 වන දින ලියුකේමියාව හේතුවෙන් අභාවප්‍රාප්ත වූ අතර, ඇයගේ වෘත්තීය ජීවිතය තුළ දීර්ඝ කාලයක් විකිරණවලට නිරාවරණය වීමේ ප්‍රතිඵලයක් විය. 1899 සිට 1902 දක්වා ඇයගේ රසායනාගාර සටහන් පොත අදටත් විකිරණ නිකුත් කරන බවත් ඉදිරි වසර 1,500 සඳහා විකිරණශීලීව පවතිනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරන බවත් බොහෝ විට විශ්වාස කෙරේ. කෙසේ වෙතත්, මෙය නිවැරදි නොවේ. විකිරණශීලීතාව පිළිබඳ ඇයගේ පුරෝගාමී පර්යේෂණ හේතුවෙන් ඇයගේ සමහර පෞද්ගලික බඩු බාහිරාදිය සහ රසායනාගාර උපකරණ විකිරණශීලී බවට පත් වූ අතර, පසුව ඒවා ආරක්ෂිත මට්ටම් දක්වා දිරාපත් වී ඇත. විකිරණශීලී ද්‍රව්‍ය අර්ධ ආයු කාලයක් ඇත, එනම් ස්වභාවික ක්ෂය වීම නිසා කාලයත් සමඟ විකිරණශීලී ද්‍රව්‍ය අඩු වේ. ඇයගේ කාලයේ සිටම ඇයගේ දේපළවල විකිරණශීලීතාව සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වී ඇති අතර, ඒවා වසර 1,500 ක් විකිරණශීලීව නොපවතිනු ඇත. ංංංංංංංංංංංංංං ප්‍රසන්න විජයසිංහංංංංංංංංංංං
Image
                      ඔරියන් මහ නිහාරිකාවේ සැගවුන තරුංංං ඔරියන් හි මහා නිහාරිකාවේ සැඟවුණු තරු ඇත. දෘශ්‍ය ආලෝකයේ ආධාර නොලබන ඇසට එය ඔරියන් තාරකා මණ්ඩලයේ කුඩා අපැහැදිලි පැල්ලමක් ලෙස දිස්වේ. නමුත් මෙම රූපය වෙබ් අභ්‍යවකාශ දුරේක්ෂය විසින් ගනු ලැබුවේ රතු සහ ඉතා ආසන්න අධෝරක්ත ආලෝකයේ නියෝජිත-වර්ණ සංයෝගයකිනි. ඔරියන් නිහාරිකාව තරුණ තරු, උණුසුම් වායු සහ අඳුරු දූවිලි සහිත කාර්යබහුල අසල්වැසි ප්‍රදේශයක් බව එය සිත් ඇදගන්නා සුළු විස්තර සහිතව සනාථ කරයි. පෙරළන රූපය ආසන්න අධෝරක්තය තුළට නියෝජිත වර්ණවලින් එම රූපයම පෙන්වයි. ඔරියන් නිහාරිකාවේ (M42) බොහෝ ප්‍රමාණයේ බලය වන්නේ ට්‍රැපීසියම් - නිහාරිකාවේ මධ්‍යයට ආසන්න දීප්තිමත් තරු පොකුරක්. දීප්තිමත් තාරකා වටා ඇති විසරණය සහ සූතිකාමය දීප්තිය බොහෝ දුරට රත් වූ අන්තර් තාරකා දූවිලි වේ. මෙම රූපවල සවිස්තරාත්මක පරීක්‍ෂණයෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ අනපේක්ෂිත ලෙස විශාල බ්‍රහස්පති-ස්කන්ධ ද්විමය වස්තු (JuMBOs), බ්‍රහස්පති-ස්කන්ධ වස්තු යුගල තරු හැදෙන ආකාරය පිළිබඳ ඉඟියක් ලබා දීමයි. Horsehead Nebula ඇතුළු සමස්ත Orion Nebula වළාකුළු සං...
Image
                         Leonhard Euler on Prime numbers ✍️ ප්‍රාථමික සංඛ්‍යා අනුපිළිවෙලෙහි යම් අනුපිළිවෙලක් සොයා ගැනීමට ගණිතඥයින් අද දක්වාම නිෂ්ඵල උත්සාහයක් ගෙන ඇති අතර, එය මිනිස් මනස කිසිදා විනිවිද නොයන අභිරහසක් බව විශ්වාස කිරීමට අපට හේතු තිබේ. -- G. Simmons විසින් Calculus Gems හි සඳහන් කර ඇති පරිදි (1992) ................. ප්‍රසන්න විජයසිංහ.......... 
Image
                      මීළග වලයාකාර සූර්යග්‍රහණයංංංං ඔබ කවදා හෝ මෙවැනි හිරු උදාවක් දැක තිබේද? මෙන්න, ආරම්භක වළාකුළුවලින් පසුව, සූර්යයා කොටස් දෙකකින් සහ 2019 දී අර්ධ සූර්යග්‍රහණයක් අතරතුර නැගී එන බවක් දිස් වූ අතර, ඡායාරූප ශිල්පියා එය ඔහුගේ ජීවිතයේ වඩාත්ම විස්මිත හිරු උදාව ලෙස විස්තර කළේය. වායුගෝලීය වශයෙන් රත්පැහැ ගැන්වුණු සූර්යයාගේ මුදුන ආසන්නයේ ඇති අඳුරු කවය සඳ වේ -- නමුත් ඊට මදක් පහළින් ඇති අඳුරු ශිඛරය ද එසේමය. මන්ද යත් අතරමගදී පෘථිවි වායුගෝලය මුහුදට ඉහළින් අසාමාන්‍ය ලෙස උණුසුම් වායු තට්ටුවක් තිබූ අතර එය යෝධ කාචයක් මෙන් ක්‍රියා කර දෙවන රූපයක් නිර්මාණය කළේය. සාමාන්‍ය හිරු උදාවක් හෝ හිරු බැස යෑමක් සඳහා, වායුගෝලීය දෘෂ්ටි විද්‍යාවේ මෙම දුර්ලභ සංසිද්ධිය Etruscan vase effect ලෙස හැඳින්වේ. විශේෂාංගගත පින්තූරය 2019 දෙසැම්බර් මාසයේදී කටාර්හි අල් වක්රාහි සිට අල්ලා ගන්නා ලදී. නැගෙනහිරින් පෘථිවි පටු කලාපයක සිටි සමහර නිරීක්ෂකයින්ට පූර්ණ වළයාකාර සූර්යග්‍රහණයක් දැකගත හැකි විය -- එහිදී චන්ද්‍රයා සම්පූර්ණයෙන්ම පසුබිම් සූර්යයාගෙන් වට වී ගිනි වළල්ලකින...
Image
විවාහයක් සඳහා පසුබිමක් ලෙස පරිණාම වාදය CREATION සිනමා කෘතියේ විවරණය   විද්‍යා ඉතිහාසයේ වැදගත්ම අදහස තිබුණේ ඩාවින්ට බව පොදුවේ පිළිගැනේ. චින්තකයින් දශක ගණනාවක් තිස්සේ ඒ දෙසට ගමන් කරමින් සිටි නමුත් , ඩාවින්ට ප්‍රත්‍යක්ෂ සත්‍යයකින් පටන් ගෙන එහි පැහැදිලි නිගමනයට පැමිණීමට අවශ්‍ය විය: වසර ගණනාවක් පුරා , වඩා සාර්ථක ජීවීන් අඩු සාර්ථක ජීවීන්ට වඩා හොඳින් ජීවත් වේ. එහි ප්‍රතිඵලය අනාගත පරපුරේ දියුණුව ය. මෙම ක්‍රියාවලිය ඔහු හැඳින්වූයේ "ස්වාභාවික තේරීම" යනුවෙනි. එය දෝෂ , කුරුල්ලන් සහ මී මැස්සන් සඳහා වැඩ කළේය. එය ශාක , මාළු සහ ගස් සඳහා වැඩ කළේය. 1859 දී , ඔහු On the Origin of Species ප්‍රකාශයට පත් කළ විට , එය බොහෝ දේ පැහැදිලි කළේය. පසුව , එය විශ්වයේ ක්‍රියාකාරිත්වය පවා පැහැදිලි කරන බව අපට පෙනී යනු ඇත. නමුත් -- මෙන්න ඩාවින් පවා ඇසීමට මැලි වූ ප්‍රශ්නය -- එය මිනිසා පැහැදිලි කළාද ? ඔහුගේ බිරිඳ එමා ඩාවින් එසේ සිතුවේ නැත. ඇය කැපවූ කිතුනුවෙකු වූ අතර , මිනිසාගේ කතුවරයා දෙවියන් වහන්සේ පමණක් බව ඇගේ පල්ලිය සමඟ විශ්වාස කළාය. ඇයට එය සාමාන්‍ය සංකල්පයක් ලෙස දෙවියන් නොව , උත්පත්ති පොතේ නිශ්චිත දෙව...
Image
             ආකර්ශනීය සමුද්‍ර ක්ෂීරපායියෙක්.. බෙලූගා තල්මසා.....  විද්‍යාත්මකව Delphinapterus leucas ලෙස හඳුන්වන Beluga Whale යනු ලෝක සාගරයේ ආක්ටික් සහ උප ආක්ටික් ප්‍රදේශවල වාසය කරන විශිෂ්ට සාගර ක්ෂීරපායි සතෙකි. මෙම නිරූපක විශේෂය එහි කැපී පෙනෙන සුදු පැහැයෙන් සහ සුවිශේෂී පෙනුමෙන් සංලක්ෂිත වන අතර, එහි උච්ච ස්වර හඬ නිසා එයට "මුහුදු කැනරි" යන අන්වර්ථ නාමය ලැබුණි. බෙලූගා තල්මසුන් ඔවුන්ගේ සමාජශීලී ස්වභාවය, බුද්ධිය සහ ආන්තික පරිසරයන්ට අනුවර්තනය වීමේ හැකියාව සඳහා ප්‍රසිද්ධය, ඔවුන් විද්‍යාඥයින් සහ වනජීවී ලෝලීන්ගේ සිත් ඇදගන්නා විෂයයක් බවට පත් කරයි. භෞතික ලක්ෂණ 1. අද්විතීය පෙනුම බෙලූගා තල්මසුන් ඔවුන්ගේ කැපී පෙනෙන, සම්පූර්ණ සුදු වර්ණයෙන් පහසුවෙන් වෙන්කර හඳුනාගත හැකිය. මෙම සුවිශේෂී ලක්ෂණය ඔවුන් අනෙකුත් සීටේෂියන් විශේෂ වලින් වෙන් කරයි. ඔවුන්ගේ සිරුරු ඝන සහ වටකුරු වන අතර, ඔවුන්ට පෘෂ්ඨීය වරල් නොමැති අතර, අයිස්වලින් වැසී ඇති ජලය හරහා පහසුවෙන් ගමන් කිරීමට උපකාරී වේ. 2. ප්‍රමාණය සහ බර වැඩිහිටි බෙලූගා තල්මසුන් සාමාන්‍යයෙන් දිග අඩි 13 සිට 20 දක්වා (මීටර් 4 සිට 6 දක්වා...