📑 .....................මධ්‍යතන යුගයේ ශ්‍රී ලංකාවේ පොහොසත් සහ විවිධ වූ සංස්කෘතිය පිළිබඳ සිත් ඇදගන්නා සුළු දර්ශනයක් සපයන විල්හෙම් ගයිගර් ගේ මධ්‍යකාලීන ශ්‍රී ලංකා සංස්කෘතිය ... ග්‍රන්ථය පිළිබදව සටහන..

ජර්මානු විද්වතෙක් සහ වාග් විද්‍යාඥයෙක් වන විල්හෙල්ම් ගයිගර් ඉන්දු විද්‍යාව සහ බුද්ධාගම අධ්‍යයන ක්ෂේත්‍රයේ කැපී පෙනෙන චරිතයක් විය. ඔහු 20 වැනි සියවසේ මුල් භාගයේදී ශ්‍රී ලංකාවේ වසර කිහිපයක් ගත කරමින් දිවයිනේ ඉතිහාසය, සංස්කෘතිය සහ භාෂාව අධ්‍යයනය කළේය. ඔහුගේ කැපී පෙනෙන කෘතිවලින් එකක් වන්නේ සිත් ඇදගන්නාසුළු මධ්‍යකාලීන ශ්‍රී ලාංකේය සංස්කෘතිය වෙත ආලෝකය විහිදුවන "Culture of Ceylon in Medieval Times" ය.


ක්‍රි.පූ. 3 වැනි සියවසේ සිට දිවයිනේ ස්ථාපිත වූ බුදුදහමේ බලපෑමෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ මධ්‍යකාලීන සංස්කෘතිය හැඩ ගැසුණු ආකාරය ගයිගර් සිය කෘතියේ විස්තර කරයි. බෞද්ධ සංස්කෘතිය ශ්‍රී ලාංකේය සමාජය තුළ ගැඹුරින් මුල් බැසගත් අතර එය කලාව, ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය, සාහිත්‍යය සහ සමාජ සිරිත් විරිත් ඇතුළු ජීවිතයේ සෑම අංශයකටම බලපෑවේය.


ඉන්දියානු කුල ක්‍රමයට සමාන වූ මධ්‍යකාලීන ශ්‍රී ලංකාවේ කුල ක්‍රමයේ වැදගත්කම ද ගයිගර් අවධාරණය කරයි. පුද්ගලයන්ගේ සමාජ තත්ත්වය තීරණය කිරීමේදී කුල ක්‍රමය සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කළ අතර එය ඔවුන්ගේ රැකියාව, අධ්‍යාපනය සහ ඔවුන්ගේ ආහාර රටාවට පවා බලපෑවේය. ගයිගර් සඳහන් කරන්නේ ඉහළම කුලය වූයේ පූජක පන්තිය සඳහා වෙන් වූ බ්‍රාහ්මණ කුලයයි.


මධ්‍යතන යුගයේ ශ්‍රී ලාංකේය සංස්කෘතියේ වඩාත් ආකර්ෂණීය අංගයක් වූයේ එහි කලාව සහ ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයයි. බුද්ධාගමේ බලපෑම යටතේ සමෘද්ධිමත් වූ දිවයිනේ පුරාණ ශිෂ්ටාචාරය කලා හා ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයේ ආකර්ෂණීය උරුමයක් ඉතිරි කළ ආකාරය ගයිගර් විස්තර කරයි. මේ සඳහා වඩාත් ප්‍රසිද්ධ උදාහරණ ලෙස සීගිරි පර්වත බලකොටුව සහ පැරණි අගනුවර වන අනුරාධපුරය යන දෙකම යුනෙස්කෝ ලෝක උරුම ස්ථාන වේ.


සාහිත්‍යය සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, මධ්‍යතන යුගයේ ශ්‍රී ලංකාව පුරාණ ඉන්දියානු භාෂාව වන පාලි භාෂාවෙන් ලියා ඇති පාලි සාහිත්‍යයේ පොහොසත් සම්ප්‍රදායක් තිබූ බව ගයිගර් සඳහන් කරයි. බෞද්ධ ග්‍රන්ථවලින් සමන්විත පාලි ග්‍රන්ථය එම යුගයේ වැදගත්ම සාහිත්‍ය කෘතිවලින් එකකි. බුදුරදුන්ගේ පෙර ජීවිත පිළිබඳ කතා වූ ජාතක කතාවල වැදගත්කම ද ගයිගර් විස්තර කරයි.


අවසාන වශයෙන් ගයිගර් මධ්‍යතන යුගයේ ශ්‍රී ලාංකේය සංස්කෘතියට විදේශීය බලපෑම්වල බලපෑම විස්තර කරයි. 7 වන සියවසේ සිට මෙම දිවයිනට අරාබි වෙළඳුන් පැමිණ ඇති බවත්, ශ්‍රී ලංකාව ටෑං රාජවංශ සමයේදී චීනය සමඟ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සබඳතා ඇති කර ගත් බවත් ඔහු සඳහන් කරයි. මෙම විදේශීය බලපෑම් ශ්‍රී ලාංකේය කලාව, සාහිත්‍යය සහ සංස්කෘතිය කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කළ අතර ඒවා දිවයිනේ අද්විතීය අනන්‍යතාවය හැඩගස්වා ගැනීමට උපකාරී විය.


අවසාන වශයෙන්, විල්හෙල්ම් ගයිගර්ගේ "මධ්‍යතන යුගයේ ලංකා සංස්කෘතිය" මධ්‍යතන යුගයේ ශ්‍රී ලංකාවේ පොහොසත් සහ විවිධ වූ සංස්කෘතිය පිළිබඳ සිත් ඇදගන්නා සුළු දර්ශනයක් සපයයි. එය දිවයිනේ සංස්කෘතිය හැඩගැස්වීමේදී බුදුදහමේ වැදගත්කම ඉස්මතු කරන අතර එය ශ්‍රී ලාංකීය සමාජයට විදේශීය බලපෑම්වල බලපෑම අවධාරණය කරයි. සමස්තයක් වශයෙන්, ගයිගර්ගේ කාර්යය ශ්‍රී ලංකාවේ ඉතිහාසය හා සංස්කෘතිය ගැන උනන්දුවක් දක්වන ඕනෑම කෙනෙකුට අත්‍යවශ්‍ය සම්පතකි.

👨............... ප්‍රසන්න විජයසිංහ.......

විල්හෙම් ගයිගර්


Comments

Popular posts from this blog