🐞...........ක්රියාව සඳහා පුරෝගාමී පාරිසරික ඇමතුමක් වු රේචල් කාර්සන්ගේ නිහඬ වසන්තය.................
හැදින්වීම
1962 දී ප්රකාශයට පත් කරන ලද රේචල් කාර්සන්ගේ "නිහඬ වසන්තය" පොත නූතන පාරිසරික ව්යාපාරය අවුලුවාලූ පෙරළිකාර කෘතියක් ලෙස පවතී. සූක්ෂම පර්යේෂණ සහ විචිත්රවත් ගද්ය සමඟින්, කාසන් විසින් රසායනික පළිබෝධනාශක බහුලව භාවිතා කිරීම සහ පරිසරයට, විශේෂයෙන් කුරුල්ලන්, වන සතුන් සහ මිනිස් සෞඛ්යයට ඒවායේ විනාශකාරී බලපෑම හෙළිදරව් කළේය. Silent Spring පාරිසරික ගැටළු මහජන විඥානයේ ඉදිරියට ගෙන ආ අතර, රජයේ ප්රතිපත්තිවල සැලකිය යුතු වෙනස්කම් ඇති කරමින් සහ අපේ පෘථිවිය ආරක්ෂා කිරීමට ක්රියාකාරීන්ගේ පරම්පරා පෙළඹවීමක් ඇති කළේය.
සන්දර්භය සහ පසුබිම
සමුද්ර ජීව විද්යාඥවරියක් සහ ස්වභාවධර්ම ලේඛිකාවක් වන රේචල් කාර්සන්, පශ්චාත් දෙවන ලෝක සංග්රාමයෙන් පසු ඇමරිකාවේ කෘත්රිම පළිබෝධනාශක පාලනයකින් තොරව භාවිතා කිරීම ගැන බොහෝ කලක සිට කනස්සල්ලට පත්ව සිටියාය. ප්රබල කෘමිනාශකයක් වන DDT (dichlorodiphenyltrichloroethane) මදුරුවන්ට සහ කෘෂිකාර්මික පලිබෝධකයන්ට එරෙහිව එහි කාර්යක්ෂමතාවය හේතුවෙන් පුළුල් ලෙස ජනප්රිය වී ඇත. කෙසේ වෙතත්, Carson මෙම රසායනික ද්රව්ය හා සම්බන්ධ භයානක පාරිසරික ප්රතිවිපාක හඳුනා ගත් අතර ඒවා මහජනතාවට හෙළි කිරීමට බල කළේය.
නිහඬ වසන්තයේ පණිවිඩය
පළිබෝධනාශක අවිචාරවත් භාවිතය නිසා ස්වභාවධර්මය නිහඬ වන කුරුළු නාදවලින් තොර ලෝකයක සජීවී සහ තැතිගන්වනසුලු චිත්රයක් Silent Spring චිත්රයෙන් මවාපායි. Carson තර්ක කරන්නේ විෂ සහිත රසායනික ද්රව්යවලින් පරිසරය දූෂණය කිරීමෙන් මිනිසුන් පරිසර පද්ධතිවල සියුම් සමතුලිතතාවය කඩාකප්පල් කරන අතර වන සතුන්ට සහ මිනිස් සෞඛ්යයට තර්ජනයක් වන බවයි. ඇය සියලු ජීව ස්වරූපවල අන්තර් සම්බන්ධතාව ඉස්මතු කරන අතර මනුෂ්යත්වය සහ සොබාදහම අතර සුහද සම්බන්ධතාවයක වැදගත්කම අවධාරණය කරයි.
පාරිසරික බලපෑම්
විවිධ පරිසර පද්ධති මත පළිබෝධනාශකවල අහිතකර බලපෑම් Carson සියුම් ලෙස ලේඛනගත කරයි. DDT මගින් ඇති කරන ලද බිත්තර කටු තුනී වීම හේතුවෙන් තට්ට රාජාලියා සහ පෙරෙග්රීන් උකුස්සා ඇතුළු පක්ෂි ගහනය පහත වැටීම ඇය ඉස්මතු කරයි. පළිබෝධනාශක භාවිතයේ වක්ර ප්රතිවිපාක, එනම් හිතකර කෘමීන් විනාශ කිරීම, ස්වාභාවික ආහාර දාම කඩාකප්පල් කිරීම සහ ජල කඳන් අපවිත්ර වීම ද Carson සාකච්ඡා කරයි.
මානව සෞඛ්ය ගැටළු
Silent Spring පළිබෝධනාශක නිරාවරණයෙන් ඇති විය හැකි සෞඛ්ය අවදානම් පිළිබඳ කනස්සල්ල මතු කරයි. ආහාර දාමයේ විෂ රසායනික ද්රව්ය සමුච්චය වීම සහ ඒවා පසුව මිනිසුන් විසින් ශරීරගත වීම කෙරෙහි Carson අවධානය යොමු කරයි. පළිබෝධනාශකවලට දිගු කාලීනව නිරාවරණය වීමෙන් පිළිකා, ප්රජනක ආබාධ සහ ස්නායු ආබාධ ඇතුළු සෞඛ්ය ගැටලු රාශියකට හේතු විය හැකි බව ඇය තර්ක කරයි. මෙම රසායනික ද්රව්ය මිනිස් යහපැවැත්මට ඇති බලපෑම තක්සේරු කිරීම සඳහා වඩාත් පුළුල් පර්යේෂණ සඳහා Carson ඉල්ලා සිටී.
රජය සහ කර්මාන්ත ප්රතිචාරය
නිහඬ වසන්තය පළිබෝධනාශක භාවිතය සහ නියාමන ප්රතිපත්ති පිළිබඳ රටපුරා විවාදයක් ඇති කළේය. පළිබෝධනාශක ආශ්රිත අවදානම අවතක්සේරු කිරීම හෝ නොසලකා හැරීම ගැන කාර්සන් රජයේ ආයතන සහ රසායනික සමාගම් විවේචනය කළේය. රසායනික කර්මාන්තයෙන් සැලකිය යුතු පසුබෑමකට මුහුණ දී තිබියදීත්, කාර්සන්ගේ පොත 1970 දී පාරිසරික ආරක්ෂණ ඒජන්සිය (EPA) පිහිටුවීමට සහ 1972 දී එක්සත් ජනපදයේ DDT තහනම් කිරීමට පොළඹවන ලදී.
පාරිසරික ක්රියාකාරීත්වය සහ උරුමය
Rachel Carson's Silent Spring ලොව පුරා පාරිසරික ක්රියාකාරීත්වය ශක්තිමත් කිරීමෙහිලා ප්රධාන භූමිකාවක් ඉටු කළේය. පරිසරයට මානව ක්රියාකාරකම්වල බලපෑම ප්රශ්න කිරීමට සහ වෙනසක් සඳහා පෙනී සිටීමට මෙම පොත බොහෝ පුද්ගලයින්ට පෙලඹීමක් ඇති කළේය. නූතන පාරිසරික ව්යාපාරය හැඩගැස්වීම සම්බන්ධයෙන් කාර්සන්ගේ කාර්යය ගෞරවයට පාත්ර වන අතර එය පාරිසරික ප්රතිපත්ති, සංරක්ෂණ ප්රයත්නයන් සහ පාරිසරික ගැටළු පිළිබඳව මහජනතාව දැනුවත් කිරීමෙහි සැලකිය යුතු දියුණුවක් ඇති කරයි.
රේචල් කාර්සන්ගේ නිහඬ වසන්තය, අසීමිත පළිබෝධනාශක භාවිතය නිසා ඇතිවන පාරිසරික අනතුරු පිළිබඳව සමාජය අවදි කළ සදාකාලික සහ බලගතු කෘතියක් ලෙස පවතී. කාර්සන්ගේ විචිත්රවත් ලේඛන සහ සූක්ෂම පර්යේෂණ අපගේ ග්රහලෝකයේ සියුම් පරිසර පද්ධති ආරක්ෂා කිරීම සඳහා ප්රබල තර්කයක් ඉදිරිපත් කළ අතර සියලු ජීවීන්ගේ අන්තර් සම්බන්ධිතභාවය පිළිබඳ දැනුවත්භාවය ඇති කළේය. නිහඬ වසන්තය, සැමට සෞඛ්ය සම්පන්න සහ හරිත අනාගතයක් සහතික කරමින්, ස්වභාවික ලෝකය සමඟ වඩාත් තිරසාර සහ සුහද සබඳතාවක් කරා වැඩ කිරීමට පරම්පරා පොළඹවයි.
............ ප්රසන්න විජයසිංහ..........
![]() |
Comments
Post a Comment