ශ්රී ලංකාවේ අපනයන සඳහා ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප්ගේ 40% තීරු බදු පැනවීමේ බලපෑම: ආර්ථික හා සමාජීය ප්රතිවිපාක
මෑත වසරවලදී, ගෝලීය වෙළඳ ප්රතිපත්ති සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල ආර්ථිකයන්ට සැලකිය යුතු ලෙස බලපා ඇත. එවැනි ප්රතිපත්තියක් වූයේ හිටපු ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප් විසින් ශ්රී ලංකාවෙන් ආනයනය කරන ලද ඒවා ඇතුළුව ඇතැම් ආනයන සඳහා 40% තීරු බදු පැනවීමයි. ට්රම්ප්ගේ පුළුල් "ඇමරිකාව පළමුව" වෙළඳ උපාය මාර්ගයේ කොටසක් වන මෙම පියවර, එක්සත් ජනපද කර්මාන්ත ආරක්ෂා කිරීම අරමුණු කරගත් නමුත් ශ්රී ලංකාවේ අපනයන මත යැපෙන ආර්ථිකයට දැඩි ප්රතිවිපාක ඇති කරයි.
මෙම ලිපිය ශ්රී ලංකාවට මෙම තීරු බදු පැනවීමේ ආර්ථික හා සමාජීය ප්රතිවිපාක පරීක්ෂා කරන අතර විභව අවම කිරීමේ උපාය මාර්ග ගවේෂණය කරයි.
ශ්රී ලංකාවට 40% තීරු බදු පැනවීමේ ආර්ථික බලපෑම
1. අපනයන ආදායම පහත වැටීම
ශ්රී ලංකාවේ ආර්ථිකය අපනයන මත දැඩි ලෙස රඳා පවතින අතර, විශේෂයෙන් ඇඳුම්, තේ, රබර් සහ කුළුබඩු, එක්සත් ජනපදය ප්රධාන වෙළඳපොළකි. 40% ක තීරුබදුවක්:
- ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ඉහළ මිල ගණන් හේතුවෙන් ශ්රී ලංකා භාණ්ඩ සඳහා ඉල්ලුම අඩු කරයි.
- අපනයන ආදායම අඩු වීම, රටේ වෙළඳ හිඟය තවත් නරක අතට හැරේ.
- ශ්රී ලංකාවේ මුළු අපනයනයෙන් 40% කට ආසන්න ප්රමාණයක් නියෝජනය කරන ප්රධාන කර්මාන්තවලට, විශේෂයෙන් රෙදිපිළිවලට හානි කරවෙයි.
2. රැකියා අහිමිවීම සහ කාර්මික මන්දගාමිත්වය
- ඇඟලුම් අංශයේ 300,000 කට අධික සේවකයින් සේවයේ යොදවා ඇති අතර, බොහෝ දුරට කාන්තාවන් වේ. අපනයන පහත වැටීම කර්මාන්තශාලා වැසීමට සහ දොට්ට දැමීම්ට හේතු විය හැක.
- එක්සත් ජනපද වෙළඳාම මත යැපෙන කුඩා හා මධ්ය පරිමාණ ව්යවසායන් (SMEs) මූල්ය අස්ථාවරත්වයට මුහුණ දෙනු ඇත.
3. විදේශ විනිමය අර්බුදය
- අපනයන අඩු වීම යනු ඩොලර් ගලා ඒම අඩු වීම, ශ්රී ලංකාවේ විදේශ විනිමය හිඟය උග්ර කරයි.
- මෙය තවදුරටත් ශ්රී ලංකා රුපියල අවප්රමාණය කළ හැකිය, ඉන්ධන, ඖෂධ සහ අත්යවශ්ය ද්රව්ය සඳහා ආනයන පිරිවැය වැඩි කළ හැකිය.
4. වෙළඳ හවුල්කාරිත්වයන්හි මාරුව
- අහිමි වූ ඇමරිකානු වෙළඳාමට වන්දි ගෙවීම සඳහා විකල්ප වෙළඳපොළවල් (යුරෝපා සංගමය, චීනය, ඉන්දියාව) සෙවීමට ශ්රී ලංකාවට බල කෙරෙනු ඇත.
- කෙසේ වෙතත්, බංග්ලාදේශය සහ වියට්නාමය වැනි (අඩු නිෂ්පාදන පිරිවැයක් ඇති) රටවල් සමඟ තරඟ කිරීම අභියෝගාත්මක වනු ඇත.
සමාජ ප්රතිවිපාක**
1. විරැකියාව සහ දරිද්රතාවය වැඩි වීම
- අපනයන කර්මාන්තවල රැකියා අහිමිවීම් බොහෝ පවුල් දරිද්රතාවයට තල්ලු කළ හැකිය.
- අඩු වූ ආදායම ගෘහස්ථ වියදම් අඩු කරනු ඇති අතර එය දේශීය ව්යාපාරවලට බලපායි.
2. සමාජ නොසන්සුන්තාව ඉහළ යාම
- ආර්ථික දුෂ්කරතා විරෝධතා සහ වැඩ වර්ජන වලට හේතු විය හැක, පසුගිය අර්බුදවලදී දක්නට ලැබුණු පරිදි.
- කම්කරුවන් වඩා හොඳ අවස්ථා සොයන විට (නීතිමය සහ නීති විරෝධී) වෙනත් රටවලට සංක්රමණය වීම ඉහළ යා හැකිය.
3. රජයේ සුභසාධන වැඩසටහන් සඳහා ඇති පීඩනය
- අපනයන වලින් ලැබෙන බදු ආදායම අඩු වීමත් සමඟ, රජය සමාජ සුභසාධන වැඩසටහන් කපා හැරිය හැකි අතර එය සෞඛ්ය සේවා සහ අධ්යාපනයට බලපායි.
අභියෝග ජය ගැනීමට පියවර
1. අපනයන වෙළඳපොළ විවිධාංගීකරණය කිරීම
- වරණීය වෙළඳ ගිවිසුම් හරහා යුරෝපා සංගමය, එක්සත් රාජධානිය, චීනය සහ ඉන්දියාව සමඟ වෙළඳ සබඳතා ශක්තිමත් කිරීම.
- නව අවස්ථා සඳහා අප්රිකානු සහ මැද පෙරදිග වෙළඳපොළවල් ගවේෂණය කරන්න.
2. තරඟකාරිත්වය වැඩි දියුණු කිරීම
- තීරුබදු නොතකා ඉහළ මිල ගණන් සාධාරණීකරණය කිරීම සඳහා නිෂ්පාදන ගුණාත්මකභාවය සහ නවෝත්පාදනය වැඩි දියුණු කරන්න.
- නිෂ්පාදන පිරිවැය අඩු කිරීම සඳහා ස්වයංක්රීයකරණය සහ කාර්යක්ෂමතා පියවර අනුගමනය කරන්න.
3. රජයේ ප්රතිපත්ති මැදිහත්වීම්
- බලපෑමට ලක් වූ අපනයනකරුවන්ට සහනාධාර හෝ බදු සහන ලබා දෙන්න.
- වෙළඳ ගිවිසුම් යටතේ නිදහස් කිරීම් හෝ අඩු කළ තීරුබදු සඳහා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය සමඟ සාකච්ඡා කරන්න.
- දේශීය කර්මාන්ත ප්රවර්ධනය කිරීමෙන් දේශීය ඉල්ලුම වැඩි කරන්න (උදා: "ශ්රී ලංකාවේ නිෂ්පාදිත" ව්යාපාර).
4. ආර්ථික විවිධාංගීකරණය
- තොරතුරු තාක්ෂණ, සංචාරක සහ ඉහළ වටිනාකමක් ඇති කෘෂිකර්මාන්තයේ ආයෝජනය කිරීමෙන් ඇඟලුම් අපනයන මත යැපීම අඩු කරන්න.
- විකල්ප ආදායම් මාර්ගයක් ලෙස සේවා අපනයන ප්රවර්ධනය කිරීම (උදා: මෘදුකාංග සංවර්ධනය, BPO).
5. කලාපීය වෙළඳාම ශක්තිමත් කිරීම
- බටහිර වෙළඳපොළවල් මත යැපීම අඩු කිරීම සඳහා සාර්ක් සහ ආසියාන් තුළ වෙළඳාම වැඩි දියුණු කිරීම.
- සිංගප්පූරුව සහ චීනය වැනි රටවල් සමඟ නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුම් (FTA) උත්තෝලනය කිිිිරීම.
ට්රම්ප්ගේ පරිපාලනය යටතේ, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය විසින් 40% ක තීරුබදු පැනවීම ශ්රී ලංකාවට දරුණු ආර්ථික හා සමාජීය ප්රතිවිපාක ඇති කරනු ඇත, එයට අපනයන අඩුවීම, රැකියා අහිමිවීම් සහ දරිද්රතාවය වැඩි වීම ඇතුළත් වේ. කෙසේ වෙතත්, වෙළඳපොළ විවිධාංගීකරණය කිරීමෙන්, තරඟකාරිත්වය වැඩි දියුණු කිරීමෙන් සහ ස්මාර්ට් ප්රතිපත්ති ක්රියාත්මක කිරීමෙන්, ශ්රී ලංකාවට මෙම බලපෑම් අවම කර වඩාත් ඔරොත්තු දෙන ආර්ථිකයක් ගොඩනගා ගත හැකිය.
බාහිර කම්පනවලට ඔරොත්තු දීම සඳහා දේශීය කර්මාන්ත ශක්තිමත් කරන අතරම ගෝලීය වෙළඳ මාරුවීම්වලට අනුවර්තනය වීම යතුරයි.
👉ප්රසන්න විජයසිංහ...
![]() |
Comments
Post a Comment