🎞 ඉන්දියානු සිනමාවේ ලෝක සලකුණ.. සත්‍යජිත් රායිගේ පාතර්පංචාලි සිනමා සටහන....

Pather Panchali .. ඉන්දියානු සිනමාවේ සන්ධිස්ථානයක් ලෙස සැලකෙන සත්‍යජිත් රායි විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද 1955 බෙංගාලි චිත්‍රපටයකි. බටහිර බෙංගාලයේ පිටිසර ගමක ජීවත් වන දිළිඳු පවුලක කතාන්දරය කියැවෙන මෙම චිත්‍රපටය ඉන්දියාවේ මෙන්ම විදේශයන්හි ද විචාරක පැසසුමට ලක් වූ අතර එය ලෝක සිනමාවේ විශිෂ්ට නිර්මාණයක් ලෙස බොහෝ දෙනා පිළිගැනේ.

මෙම චිත්‍රපටිය Bibhutibhushan Bandopadhyay විසින් රචිත එම නමින්ම නවකතාවක් පාදක කර ගෙන ඇති අතර තිර රචනය Ray විසින්ම රචනා කරන ලදී. මෙම චිත්‍රපටයේ Subir Banerjee කතාවේ කේන්ද්‍රස්ථානයේ සිටින කුඩා පිරිමි ළමයා වන Apu ලෙසත් උමා දාස්ගුප්තා ඔහුගේ වැඩිමහල් සොහොයුරිය වන Durga ලෙසත් රංගනයෙන් දායක වේ. සෙසු නළු නිළියන්ට ඔවුන්ගේ මව ලෙස කරුණා බැනර්ජි, ඔවුන්ගේ පියා ලෙස කනු බැනර්ජි සහ ඔවුන්ගේ වැඩිහිටි අසල්වැසියා ලෙස චුනිබාලා දේවි ඇතුළත් වේ.

කතාව 1920 ගණන්වල පසුබිම් වන අතර පවුලේ එදිනෙදා ජීවිතය ගැට ගසා ගැනීමට උත්සාහ කරන අරගලය අනුගමනය කරයි. පියා, හරිහර්, සාර්ථක ලේඛිකාවක් වීමට සිහින දකින අරගලකාරී පූජකවරයෙකි, මව වන සර්බජයා පවුලට අවශ්‍ය දේ සැපයීමට වෙහෙස මහන්සි වේ. අපු සහ දුර්ගා ක්‍රීඩා කරමින් ගම්බද ප්‍රදේශ ගවේෂණය කරමින් තම දවස ගත කරන නමුත් ඔවුන්ට දරිද්‍රතාවයේ සහ අසනීපයේ කටුක යථාර්ථයන්ට මුහුණ දීමට සිදුවේ.

චිත්‍රපටයේ වඩාත්ම කැපී පෙනෙන දෙයක් වන්නේ එහි දෘශ්‍ය විලාසයයි. දක්ෂ කලාකරුවෙකු සහ නිර්මාණකරුවෙකු ද වූ රේ, ග්‍රාමීය ජීවිතයේ සුන්දරත්වය සහ දුෂ්කරතා ග්‍රහණය කර ගන්නා විස්මිත කළු-සුදු රූප පෙළක් නිර්මාණය කිරීමට ග්‍රැෆික් නිර්මාණකරණයේ ඔහුගේ පසුබිම භාවිතා කළේය. උස් තණකොළ පිට්ටනි මැදින් දුවන ළමයි, බර වතුර මුට්ටියක් ගෙනියන්න දඟලන පවුල, අපුයි දුර්ගායි ඈතින් යන කෝච්චියක් බලාගෙන ඉන්නවා වගේ මතක හිටින දර්ශනවලින් චිත්‍රපටිය පිරිලා.

චිත්‍රපටයේ තවත් ප්‍රධාන අංගයක් වන්නේ එහි ශබ්දය භාවිතා කිරීමයි. රේ චිත්‍රපටයේ ලෝකය තුළ ගිලී යාමේ හැඟීමක් ඇති කිරීමට අවට ශබ්ද සහ ස්වභාවික සංවාද භාවිතා කළේය. රවි ශංකර් විසින් රචනා කරන ලද චිත්‍රපටයේ ලකුණු, සාම්ප්‍රදායික ඉන්දියානු සංගීත භාණ්ඩ සහ තනු භාවිතා කිරීම සඳහා ද කැපී පෙනේ.

Pather Panchali බොහෝ ආකාරවලින් පෙරළිකාර චිත්‍රපටයක් විය. එය ජාත්‍යන්තර පිළිගැනීමට ලක් වූ පළමු ඉන්දියානු චිත්‍රපටවලින් එකක් වූ අතර, එය වඩාත් යථාර්ථවාදී සහ සමාජීය සවිඥානක සිනමාවක් නිර්මාණය කිරීමට උත්සාහ කළ ඉන්දියානු නව රැල්ල ව්‍යාපාරය ස්ථාපිත කිරීමට උපකාරී විය. ග්‍රාමීය ජීවිතය සහ ළමා කාලය සංවේදී ලෙස නිරූපණය කිරීම සම්බන්ධයෙන් ද චිත්‍රපටය ඇගයීමට ලක් විය.

Pather Panchali චිත්‍රපටයේ සාර්ථකත්වය අපරාජිතෝ (1956) සහ Apur Sansar (1959) යන අනුප්‍රාප්තික ද්විත්වයට හේතු විය, එය අපු වැඩෙන විට සහ නව අභියෝගවලට මුහුණ දෙයි. මෙම චිත්‍රපට තුන එක්ව The Apu Trilogy ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර මෙතෙක් නිර්මාණය වූ විශිෂ්ටතම චිත්‍රපට ලෙස පුළුල් ලෙස සැලකේ.

අවසාන වශයෙන්, Pather Panchali යනු ලොව පුරා සිටින චිත්‍රපට නිෂ්පාදකයින් දිරිමත් කරන සහ බලපෑම් කරන ලෝක සිනමාවේ විශිෂ්ටතම කෘතියකි. එහි ග්‍රාමීය ජීවිතය නිරූපණය කිරීම, දෘශ්‍ය හා ශබ්ද නිර්මාණ භාවිතය සහ ළමා කාලය සංවේදී ලෙස නිරූපණය කිරීම එය අදටත් අදාළ වන කාලානුරූපී සම්භාව්‍යයක් බවට පත් කරයි.

.............. ප්‍රසන්න විජයසිංහ..................

බෙංගාල මහා සිනමාකරු සත්‍යජිත් රායි..

පාතර්පංචාලි රූප රාමුවක්