මගේ අණ ඉටු කරන්න වචනයක ඉතිහාසය.....

ක්ලියෝපැට්රා රැජින ඉතිහාසයේ ඉහළම චරිතයක් ලෙස පවතී. ජුලියස් සීසර් සහ මාකස් ඇන්ටෝනියස් යන දෙදෙනාම සමඟ ඇයගේ කපටි සහ ආදර සබඳතා නිසා බොහෝ විට සිහිපත් වන මෙම ඊජිප්තු රැජින ඇයගේම අයිතියෙන් සාර්ථක පාලකයෙකු වූ අතර ඇගේ වයසේ කාන්තා රාජාණ්ඩු කිහිප දෙනාගෙන් කෙනෙකි. එසේ නම්, මෙම පුරාවෘත්ත කාන්තාවගේ එකම සත්‍යාපිත අත්පිටපත් කැබැල්ල ඇගේ බලය එක වචනයකින් සංකේතවත් කිරීම සමහර විට සුදුසු ය.

පුරාණ ග්‍රීක භාෂාවෙන් "ඉෂ්ට කරන්න" හෝ "මගේ අණ ඉටු කරන්න" යන අර්ථය ඇති "Ginesthoi" යන වචනය ක්‍රිස්තු පූර්ව 33 දී නිර්මාණය කරන ලද පුරාණ රාජකීය නියෝගයක සඳහන් වේ. මෙම වචනය ක්ලියෝපැට්රාගේ අතින් ලියා ඇති අතර එය නියෝගයට සටහනක් ලෙස එකතු කරන ලදී.

(අදාළ: ඊජිප්තුව පාලනය කළ සහ රෝමවරුන්ගේ හදවත් වසඟ කළ ක්ලියෝපැට්රා කවුද?)

මාකස් ඇන්ටෝනියස් සමඟ සමීප සබඳතාවක් පැවැත්වූ සුප්‍රසිද්ධ ජෙනරාල් සහ කොන්සල්වරයා ලෙස සැලකෙන රෝමානු නිලධාරියෙකු වන පබ්ලියස් කැනිඩියස් ක්‍රාසස් (මේ සම්බන්ධයෙන් යම් මතභේදයක් ඇත) මෙම නියෝගය බදු නිදහස් කරයි. ක්‍රිපූ 31 දී ඇක්ටියම් සටනේදී අනාගත අධිරාජ්‍යයා වූ ඔගස්ටස් ඔක්ටේවියස්ට එරෙහිව ඇන්ටනිගේ ගොඩබිම් හමුදාවන්ට කැනිඩියස් අණ දුන් අතර පසුව ඔක්ටේවියස්ගේ නියෝග මත ඊජිප්තුවේ දී ඝාතනය කරන ලදී.

කෙසේ වෙතත්, මීට පෙර, කැනිඩියස් හට තිරිඟු ගෝනි 10,000 ක් අපනයනය කිරීමට සහ බදු නොගෙවා වසරකට වයින් 5,000 ක් ආනයනය කිරීමට අවසර දී ඇත.

"අපි පබ්ලියස් කැනිඩියස් සහ ඔහුගේ උරුමක්කාරයින්ට වාර්ෂිකව තිරිඟු 10,000 (එනම් ටොන් 300) අපනයනය කිරීමටත්, කිසිදු බද්දක් හෝ වෙනත් වියදමකින් තොරව වාර්ෂිකව වයින් 5,000 ක් (එනම් ගැලුම් 34,500 ක් පමණ) ආනයනය කිරීමටත් අවසර ලබා දුන්නෙමු."

කැනිඩියස් ඊජිප්තුවේ ඔහු සතු සියලු ඉඩම් සඳහා බදු නිදහස් කිරීම ද ලබා දුන් අතර, මෙම නිදහස් කිරීම ඔහුගේ කුලී නිවැසියන්ට ද ලබා දෙන ලදී.

2000 වසරේ සිට ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද බොහෝ ලිපිවල මෙම ලේඛනය ඇතුළත් කර ඇති මහාචාර්ය පීටර් වැන් මිනන් පවසන පරිදි, එම ලේඛනය ක්ලියෝපැට්රා විසින් "ඉහළ නිලධාරියෙකු" වෙත සටහනක් විය යුතුය. මෙම ලේඛනය පසුව මමියක් සඳහා පැපිරස් ඔතා ලෙස ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කරන ලදී. පැරණි ඊජිප්තුවේ අනවශ්‍ය පැපිරස් නිතිපතා මමී සඳහා නැවත භාවිතා කරන ලද පැරණි ඊජිප්තුවේ මෙය සාමාන්‍ය පුරුද්දක් නොවීය. මේ ආකාරයට ඉතිහාසයට ගිලිහී යන්නට තිබූ ලේඛන අද දක්වාම නොනැසී පවතින අතර පුරාවිද්‍යාඥයින්ට වටිනා සම්පතක් වී ඇත.

මිනන් තර්ක කරන්නේ, ලේඛනයේ ස්වභාවය අනුව, එවැනි අධිකාරියක් සැපයිය හැකි එකම පුද්ගලයා රැජිනම බවයි. එමනිසා, මෙය තහවුරු කිරීමට නමක් හෝ අත්සනක් අප සතුව නැතත්, එවැනි ඉදිරිපත් කිරීමක් පැමිණිය හැක්කේ ක්ලියෝපැට්රාගෙන්ම පමණි.

මෙම අර්ථ නිරූපණයට ඉතිහාසඥයින් විසින් විශ්වීය වශයෙන් සහාය නොදක්වන බව සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය, මන්ද එය ක්ලියෝපැට්රාගෙන් ඇත්ත වශයෙන්ම පැමිණි බව තහවුරු කිරීමට ක්රමයක් නොමැති නමුත් මෙම න්යාය ප්රබල හැකියාවක් ලෙස පවතී. මෙය ඇගේ අත් අකුරු නම්, පණිවිඩයෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ක්ලියෝපැට්රා ඇගේ වගකීම් බැරෑරුම් ලෙස සැලකූ අතර රජකම් කළා පමණක් නොව පාලනය ද කළ බවයි.

....................... ප්‍රසන්න විජයසිංහ.............