ලෙන් සිතුවම් ක ඵලදායි ලෙස ක්රියාත්මක වන්නට ඇත්තේ මේ ආකාරයටයි.
පන්දම් එළියෙන් සිතුවම් සහිත ගුහාවක් හරහා ගමන් කිරීමේ අත්දැකීම ප්රාග් ඓතිහාසික මිනිසුන් හිතාමතාම 'ප්රෝටෝ-සිනමා' බලපෑමක් ඇති කිරීම සඳහා ඒවා අඳිමින් සිටි බවට පර්යේෂකයන් න්යාය කිරීමට හේතු වී තිබේ.
වසර 38,000 කට පමණ පෙර, බටහිර යුරෝපයේ පැලියොලිතික් ජනයා මානව වර්ගයාගේ පැරණිතම වාසස්ථාන සහ එහි ප්රතිඵලයක් ලෙස කලාව නිර්මාණය කිරීම සඳහා අඳුරු ගුහාවලට ඇතුළු වීමට පටන් ගත්හ.
Lascaux සහ Altamira ඇතුළු වර්තමාන ප්රංශයේ සහ ස්පාඤ්ඤයේ ප්රසිද්ධ ස්ථාන අඩි 17ක් පමණ දිග අයිස් යුගයේ මෘගයන්ගේ සිත් ඇදගන්නාසුළු ජ්යාමිතික මෝස්තර, අත් සලකුණු සහ සිතුවම් වලින් සමන්විත වේ. චෞවෙට් ගුහාවේ වසර 36,000ක් පැරණි දර්ශනයක, සිංහයන් බයිසන් රංචුවක් පසුපස හඹා යද්දී, සිංහයන් ඇඹරෙමින් හා කලිසමක් ගනියි.
නමුත් ඔබ ඒ ගැන සිතන්නේ නම්, මෙම කෘති අඳුරේ සැඟවී ඇත. පැලියොලිතික් යුගයේ මිනිසුන්, දැනටමත් ආහාර සහ අනෙකුත් අවශ්යතා සෙවීමේ නිරතව සිටින අතර, දිවා ආලෝකයෙන් අඩි සිය ගණනක් සැඟවී කලාව නිර්මාණය කිරීමට වටිනා කාලය හා ශක්තිය කැප කරන්නේ ඇයි?
උපකල්පන නිසැකවම බොහෝ ය: දඩයම් චාරිත්ර, මනෝවිද්යාත්මක මත්ද්රව්ය චාරිකා, ඓතිහාසික වාර්තා, ඉගැන්වීමේ උපකරණ, ග්රැෆික් නවකතා.
නමුත් තවත් අදහසක් නම්: චිත්රපට. මෙම කලා ආකෘතිය "ප්රෝටෝ සිනමාව" ලෙස හඳුන්වන සමහර පර්යේෂකයන්ට අනුව, පන්දම් ගිනිදැල් මගින් විසි කරන ආලෝකය සහ සෙවනැලි මෙම රූප චලනය වන බවට මිථ්යාවක් නිර්මාණය කර ඇත. නිදසුනක් වශයෙන්, චෞවෙට්හි, කකුල් අටේ බයිසන්ගේ සිතුවම, පන්දම් එළියෙන්, බිත්තිය හරහා ගමන් කරන කකුල් හතරේ සතෙකු විය හැකිය.
දැල්වෙන ආලෝකය, නැටුම් සෙවනැලි, ගින්නෙන් උණුසුම් දීප්තිය. ගුහාවල රහස් මාර්ග හරහා හමන සුළඟ.
............ ප්රසන්න විජයසිංහ...................
![]() |
Comments
Post a Comment