... දිය වලහා....Tardigrades: Nature's Resilient Micro-Worriors

හැදින්වීම:

ටාර්ඩිග්‍රේඩ්ස්, බොහෝ විට වාචිකව ජල වලසුන් ලෙස හැඳින්වේ, ඔවුන්ගේ ඇදහිය නොහැකි ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහ අනුවර්තනය වීමේ හැකියාව හේතුවෙන් විද්‍යාඥයින්ගේ සහ සොබාදහම ලෝලීන්ගේ සිත් ඇදගන්නා අන්වීක්ෂීය සතුන් වේ. මෙම කුඩා, ජලයේ වාසය කරන ජීවීන් Tardigrada කුලයට අයත් වන අතර අනෙකුත් බොහෝ ජීවීන්ට මාරාන්තික විය හැකි ආන්තික තත්වයන්ගෙන් බේරීමට ඇති හැකියාව කෙරෙහි අවධානය යොමු කර ඇත. මෙම ලිපියෙන් අපි ටාර්ඩිග්‍රේඩ් වල කුතුහලය දනවන ලෝකය ගවේෂණය කරන්නෙමු, ඒවායේ ව්‍යුහ විද්‍යාව, ජීවන චක්‍රය, වාසස්ථාන සහ පෘථිවියේ කටුක පරිසරයන් විඳදරාගැනීමට ඔවුන්ට හැකි විශිෂ්ට යාන්ත්‍රණයන් පරීක්ෂා කරමු.

ව්‍යුහ විද්‍යාව සහ භෞතික ලක්ෂණ:

Tardigrades යනු කුඩා සතුන් වන අතර, සාමාන්‍යයෙන් දිග මිලිමීටර් 0.1 සහ 1.5 අතර වේ. ඔවුන්ගේ කුඩා ප්‍රමාණය තිබියදීත්, ඔවුන් සතුව සාපේක්ෂ වශයෙන් සංකීර්ණ ව්‍යුහ විද්‍යාවක් ඇති අතර, ඛණ්ඩනය වූ ශරීරයක්, කකුල් යුගල හතරක් (එක් එක් නිය හෝ උරා බොන) සහ ඔවුන්ගේ පිටත ආවරණය වන ආරක්ෂිත කපාටයක් ඇත. චිටින් වලින් සාදන ලද මෙම කපනය ආන්තික තත්වයන්ට ඔරොත්තු දීමේ හැකියාවට දායක වන එක් සාධකයකි.

ජීවන චක්‍රය සහ ප්‍රජනනය:

ටාර්ඩිග්‍රේඩ් වල ජීවන චක්‍රය අදියර හතරකින් සමන්විත වේ: බිත්තර, තරුණ, වැඩිහිටි සහ මෝල්ට්. ඔවුන් ලිංගිකව ප්‍රජනනය කරයි, පිරිමි සහ ගැහැණු සංසර්ගයේ යෙදේ. සංසේචනය නොවූ බිත්තර ශක්‍ය පැටවුන් බවට වර්ධනය වන පාර්ටිනොජෙනිස් නම් ක්‍රියාවලියක් හරහා ටාඩිග්‍රේඩ් අලිංගිකව ප්‍රජනනය කළ හැකි බව සිත්ගන්නා කරුණකි.

Tardigrades හි ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව වියළීම හෝ අධික වියළි බව විඳදරාගැනීමේ හැකියාව දක්වා විහිදේ. දරුණු පාරිසරික තත්ත්වයන්ට මුහුණ දෙන විට, ටාර්ඩිග්‍රේඩ් ක්‍රිප්ටෝබියෝසිස් නම් තත්වයට ඇතුළු වන අතර, එම කාලය තුළ ඒවායේ ජල ප්‍රමාණය සියල්ලම පාහේ නැති වී ඒවායේ පරිවෘත්තීය ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණයෙන්ම නතර කරයි. මෙම විජලනය වූ තත්වයේදී, ටාඩිග්‍රේඩ් වලට ආන්තික උෂ්ණත්වයන්, විකිරණ සහ අවකාශයේ රික්තය පවා නොනැසී පැවතිය හැකිය.

වාසස්ථාන සහ ව්‍යාප්තිය:

Tardigrades ගැඹුරු මුහුදේ සිට උසම කඳු මුදුන් දක්වා විවිධ වාසස්ථානවල දක්නට ලැබේ. පාසි, ලයිකන, කොළ රොඩු, සහ පාෂාණ මත ලයිකන වටා ඇති ජල පටල වැනි තෙතමනය සහිත පරිසරයක ඔවුන් වර්ධනය වේ. ඇන්ටාක්ටිකාව ඇතුළු පෘථිවියේ සමහර ආන්තික ස්ථානවල ටාර්ඩිග්‍රේඩ් සොයා ගෙන ඇති අතර, එහිදී ඔවුන් හිමාංකය දරා සිටින අතර, ඒවා පිළිස්සෙන උෂ්ණත්වයට ඔරොත්තු දෙන උණු දිය උල්පත් වේ.

අතිශයින්ම ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහ අනුවර්තනය:

ටාර්ඩිග්‍රේඩ්ස් පෘථිවියේ වඩාත්ම ඔරොත්තු දෙන සතුන් ලෙස කීර්තියක් ලබා ඇති අතර අනෙකුත් බොහෝ ජීවීන්ට මාරාන්තික වන තත්වයන්ට ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව ඇත. හානියට පත් DNA අලුත්වැඩියා කිරීමට, ඔවුන්ගේ සෛල ආරක්ෂා කරන විශේෂ ප්‍රෝටීන නිපදවීමට සහ පාරිසරික ආතතිය පවතින කාලවලදී අත්හිටුවන ලද සජීවිකරණ තත්වයකට ඇතුළු වීමට ඇති හැකියාව ඇතුළු කැපී පෙනෙන අනුවර්තන කිහිපයකට ඔවුන්ගේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව ආරෝපණය කර ඇත.

Tardigrades අවකාශයේ රික්තයට නිරාවරණය වීම ඇතුළු විවිධ අත්හදා බැලීම් වලදී ඔවුන්ගේ පැවැත්මේ හැකියාවන් පෙන්නුම් කර ඇත. 2007 දී, යුරෝපීය අභ්‍යවකාශ ඒජන්සිය FOTON-M3 මෙහෙයුම පිළිබඳ අත්හදා බැලීමක් දියත් කළ අතර, එය අභ්‍යවකාශයට ටාඩිග්‍රේඩ් යවයි. පෘථිවියට ආපසු පැමිණීමෙන් පසු, ටාඩිග්‍රේඩ් වලින් සැලකිය යුතු ප්‍රතිශතයක් අභ්‍යවකාශ තරණයේ කටුක තත්වයන්ගෙන් බේරී ඇති බව සොයා ගන්නා ලදී.

ටාර්ඩිග්‍රේඩ්ස්, ඒවායේ අන්වීක්ෂීය උස සහ අසාමාන්‍ය ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සමඟ, පෘථිවියේ ජීවයේ ඇදහිය නොහැකි විවිධත්වය ප්‍රදර්ශනය කරයි. ආන්තික තත්වයන් විඳදරාගැනීමේ ඔවුන්ගේ හැකියාව විද්‍යාඥයින්ගේ අවධානය දිනා ගත්තා පමණක් නොව ජීව විද්‍යාත්මක ද්‍රව්‍ය සංරක්ෂණය වැඩි දියුණු කිරීම සහ විශ්වයේ ජීවයේ සීමාවන් අවබෝධ කර ගැනීම වැනි විභව යෙදුම් කෙරෙහි උනන්දුවක් ද ඇති කර තිබේ. පර්යේෂකයන් මෙම ක්ෂුද්‍ර රණශූරයන්ගේ අභිරහස් හෙළිදරව් කරමින් සිටින විට, ටාර්ඩිග්‍රේඩ් විපත්ති හමුවේ ජීවිතයේ ස්ථීරභාවය සහ අනුවර්තනය වීමේ සාක්ෂියක් ලෙස පවතී.

................. ප්‍රසන්න විජයසිංහ..............