කේතු හිස් වන්දා ..Empusa pennata The Conehead Mantis...



Empusa pennata යනු යුරෝපයට සහ ආසියාවේ සමහර ප්‍රදේශවලට ආවේණික කේතු හිස් වන්දන්   විශේෂයකි. එය එහි කැපී පෙනෙන දිගටි, කේතු හැඩැති හිස මගින් සංලක්ෂිත වන අතර එය අනෙකුත් මැන්ටිස් විශේෂ වලින් වෙන් කරයි. මෙම අද්විතීය භෞතික ලක්ෂණය එය "කොන්හෙඩ් මැන්ටිස්" යන පොදු නාමය උපයා ඇත.


භෞතික ලක්ෂණ:


ශරීර ව්‍යුහය: Empusa pennata සාමාන්‍යයෙන් සිහින්, දිගටි සිරුරක් ඇති අතර, ගොදුර ග්‍රහණය කර ගැනීම සඳහා අනුවර්තනය කරන ලද දිගු කකුල් ඇත. එහි උරස් බොහෝ විට විවිධ කොළ හෝ දුඹුරු වර්ණවලින් සරසා ඇති අතර, එහි ස්වභාවික වාසස්ථානය තුළ ඵලදායී සැඟවීමක් සපයයි.


හිස: Empusa pennata හි වඩාත්ම කැපී පෙනෙන ලක්ෂණය වන්නේ එහි දිගටි හිස වන අතර එය කේතුවක් හෝ දිගු ත්රිකෝණයකට සමාන වේ. මෙම අනුවර්තනය තෘණ හා ශාක පත්‍ර සමඟ බාධාවකින් තොරව මිශ්‍ර වීමට උපකාරී වන අතර, විලෝපිකයන්ට සහ ගොදුරට එකසේ හඳුනා ගැනීමට අපහසු වේ.


ප්‍රමාණය: වැඩිහිටි කේතු හිස මැන්ටිස් සෙන්ටිමීටර 5 ක් දක්වා දිගට ළඟා විය හැකි අතර ගැහැණු සතුන් සාමාන්‍යයෙන් පිරිමින්ට වඩා විශාලය. ඔවුන්ගේ සාපේක්ෂ කුඩා ප්රමාණය තිබියදීත්, ඔවුන් ඔවුන්ගේ පරිසර පද්ධතියේ බලවත් විලෝපිකයන් වේ.


වාසස්ථාන සහ බෙදා හැරීම:


Empusa pennata මූලික වශයෙන් යුරෝපයේ සහ ආසියාවේ සමහර ප්‍රදේශවල තණබිම්, පඳුරු බිම් සහ විවෘත වනාන්තර වාසස්ථානවල දක්නට ලැබේ. ඔවුන් සෞම්‍ය දේශගුණයේ සිට උපනිවර්තන කලාප දක්වා විවිධ දේශගුණයන්ට හොඳින් අනුගත වේ. මෙම මැන්ටිස් බොහෝ විට තණකොළ සහිත තණබිම් වල වාසය කරයි, එහිදී ගොදුර සඳහා දඩයම් කිරීමේදී වෘක්ෂලතාදිය අතර පහසුවෙන් සැඟවිය හැක.


හැසිරීම සහ ආහාර:


දඩයම් ශිල්පීය ක්‍රම: අනෙකුත් මැන්ටිස් විශේෂ මෙන්, එම්පුසා පෙනාටා යනු සැඟවී සිටින විලෝපිකයෙකි, එහි ගොදුර අල්ලා ගැනීමට රහසිගතව සහ ඉවසීම මත විශ්වාසය තබයි. එය කෘමීන්, මකුළුවන් සහ අනෙකුත් කුඩා ආත්‍රපෝඩාවන් ග්‍රහණය කර ගැනීමට සහ නිශ්චල කිරීමට එහි බලවත් ඉදිරි පාද භාවිතා කරයි.


Camouflage: Empusa pennata හි දිගටි සිරුර සහ කේතු හැඩැති හිස ඵලදායි සැඟවීමක් ලෙස ක්‍රියා කරයි, එය එහි වටපිටාවට මිශ්‍ර වීමට ඉඩ සලසන අතර විභව තර්ජන වලින් අනාවරණය නොවී පවතී. මෙම සැඟවීම විලෝපිකයන් මග හැරීමට සහ නොසැලකිලිමත් ගොදුරට සැඟවී සිටීමට උපකාර කරයි.


සංසර්ගය සහ ප්‍රජනනය: අභිජනන සමයේදී පිරිමින් ගැහැණු සතුන් සොයා ගොස් සහකරුවෙකු ආකර්ෂණය කර ගැනීම සඳහා විස්තීර්ණ ආලය චාරිත්‍රවල නිරත වේ. ගැහැණු මැන්ටිස් බිත්තර දමනු ලබන්නේ ආරක්ෂිත oothecae වල වන අතර ඒවා පෙන වැනි ව්‍යුහයන් දැඩි වන අතර ඒවා පැටවුන් බිහි වන තෙක් වර්ධනය වන බිත්තර සඳහා පරිවරණය සපයයි.


පාරිසරික භූමිකාව:


Empusa pennata එහි වාසස්ථාන තුළ කෘමි ගහනය පාලනය කිරීම මගින් පාරිසරික සමතුලිතතාවය පවත්වා ගැනීම සඳහා තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. කාර්යක්ෂම විලෝපිකයන් ලෙස, ඔවුන් පළිබෝධකයන්ගේ ගහනය නියාමනය කිරීමට සහ ඔවුන්ගේ පරිසර පද්ධතිවල සමස්ත සෞඛ්‍යයට දායක වේ.


සංරක්ෂණ තත්ත්වය:


Empusa pennata දැනට වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇති බවක් නොසැලකේ, වාසස්ථාන අහිමි වීම සහ පළිබෝධනාශක භාවිතය එහි ජනගහනයට තර්ජනයක් විය හැකිය. මෙම විශේෂයේ දිගුකාලීන පැවැත්ම සහතික කිරීම සඳහා තෘණ බිම් සහ වනාන්තර වාසස්ථාන සංරක්ෂණය කිරීම අරමුණු කරගත් සංරක්ෂණ ප්රයත්නයන් අත්යවශ්ය වේ.


Empusa pennata, එහි සුවිශේෂී කේතු හැඩැති හිස සහ කැපී පෙනෙන දඩයම් හැකියාවන්, mantis පවුලේ සිත් ඇදගන්නා සාමාජිකයෙකි. එහි සුවිශේෂී අනුවර්තනයන්, එහි වැදගත් පාරිසරික භූමිකාව සමඟින්, එය ස්වභාවික ලෝකයේ අධ්‍යයනයේ සහ අගය කිරීමේ සිත් ඇදගන්නා විෂයක් බවට පත් කරයි.


අඛණ්ඩ පර්යේෂණ සහ සංරක්ෂණ ප්‍රයත්නයන් තුළින්, එම්පුසා පෙනාටා සහ අනෙකුත් මැන්ටිස් විශේෂ ඉදිරි පරම්පරාවන් සඳහා ඔවුන්ගේ නිජබිම්වල වර්ධනය වන බව සහතික කළ හැකිය.

......................... ප්‍රසන්න විජයසිංහ............


 

Comments

Popular posts from this blog