ජේම්ස් වෙබ් දුටු සර්පිලාකාර මන්දාකිණි....
ජේම්ස් වෙබ් අභ්‍යවකාශ දුරේක්ෂය (JWST) සර්පිලාකාර මන්දාකිණිවල විස්මිත ස්මෝර්ගස්බෝඩ් ඡායාරූප නිකුත් කර ඇත. මෙම පින්තූරවල සාපේක්ෂව ආසන්නයේ ඇති මන්දාකිණි 19 ක් වෙන කවරදාටත් වඩා විස්තරාත්මකව පෙන්වයි.
"දශක ගණනාවක් තිස්සේ මන්දාකිණි අධ්‍යයනය කර ඇති පර්යේෂකයන්ට පවා ඒවා මනස්කාන්තයි" යනුවෙන් මේරිලන්ඩ් හි අභ්‍යවකාශ දුරේක්ෂ විද්‍යා ආයතනයේ ජැනිස් ලී ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් පැවසීය. "බුබුලු සහ සූතිකා මෙතෙක් නිරීක්ෂණය කර ඇති කුඩාම පරිමාණයන් දක්වා විසඳා ඇති අතර තරු සෑදීමේ චක්‍රය ගැන කතාවක් කියයි."
මෙම පින්තූර ගනු ලැබුවේ මන්දාකිණි වල ව්‍යුහය සහ පරිණාමය පරීක්ෂා කිරීම සඳහා ලොව විශාලතම දුරේක්ෂ කිහිපයක් භාවිතා කරන දිගුකාලීන සමීක්ෂණයක් වන Nearby Galaxies (PHANGS) ව්‍යාපෘතියේ ඉහළ කෝණික විභේදනයේ භෞතික විද්‍යාවේ කොටසක් ලෙස ය. මෙම කට්ටලයේ ඇති සියලුම මන්දාකිණි සර්පිලාකාර වන අතර, අභ්‍යවකාශයේ දිශානත වී ඇති බැවින් අපට ඒවා මුහුණට මුහුණ පෙනේ.
රූපවල තරු නිල් පැහැයෙන් දිදුලන අතර ඒවා අතර වායුව රතු පැහැයෙන් දිදුලයි. මන්දාකිණිවල මධ්‍යස්ථාන අසල ඇති දීප්තිමත් නිල් හලෝ සාපේක්ෂ වශයෙන් පැරණි තරු පොකුරු නියෝජනය කරන අතර අත්වල තරු තරුණ විය හැක. මෙය තාරකා විද්‍යාඥයින්ට පවසන්නේ මන්දාකිණි ඔවුන්ගේ මධ්‍යයේ සිට වර්ධනය වීමට පටන් ගන්නා බවත්, පොකුණක වැටී ඇති ගල් කැටයක රැළි මෙන් අත් දිගේ තරු සෑදීම ප්‍රචාරණය වන බවත්ය.
අප මින් පෙර කිසි දිනක දැක නැති මන්දාකිණිවල වායු සහ දූවිලිවල අමුතු ගෝලාකාර සිදුරු ද එම ඡායාරූපවල දැක්වේ. ද්‍රව්‍යයේ හිස් සාක්කු කැටයම් කරමින් තරු පුපුරා යාමෙන් මෙම අමුතු හිඩැස් ඉතිරි වන්නට ඇත.
........................... ප්‍රසන්න විජයසිංහ...................
 |
Comments
Post a Comment