අධි ලිංගිකත්වය හෝ බලහත්කාර ලිංගික හැසිරීම් (High Sexual Disorder )   ආබාධය හේතු, රෝග ලක්ෂණ, රෝග විනිශ්චය සහ ප්‍රතිකාර

හැඳින්වීම

අධි ලිංගිකත්වය හෝ බලහත්කාර ලිංගික හැසිරීම් ආබාධය (CSBD) ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන ඉහළ ලිංගික ආබාධය, දෛනික ජීවිතයට, සබඳතාවලට සහ යහපැවැත්මට බාධා කරන ලිංගික සිතුවිලි, පෙළඹවීම් හෝ හැසිරීම් කෙරෙහි අධික ලෙස අවධානය යොමු කිරීම මගින් සංලක්ෂිත වේ. මෙම තත්ත්වය පෞද්ගලික, වෘත්තීය සහ සමාජ ක්ෂේත්‍රවල පීඩාව, කාංසාව සහ සැලකිය යුතු දුර්වලතාවයකට හේතු විය හැක.

 අධි ලිංගිකත්වය ආබාධය අවබෝධ කර ගැනීම

අධි ලිංගිකත්වය යනු හුදෙක් ඉහළ ලිංගික ආශාවක් තිබීම පමණක් නොවේ; එය සෘණාත්මක ප්‍රතිවිපාක නොතකා, ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වල අනිවාර්ය සහ බොහෝ විට පාලනය කළ නොහැකි නියැලීමකි. එය බොහෝ විට මානසික සෞඛ්‍ය ආබාධ, ඇබ්බැහි වීම වැනි හැසිරීම් සහ යටින් පවතින ස්නායු හෝ මානසික තත්වයන් සමඟ සම්බන්ධ වේ.

අධි ලිංගිකත්වය ආබාධයට හේතු

අධි ලිංගිකත්වයට නිශ්චිත හේතු සම්පූර්ණයෙන් වටහාගෙන නැත, නමුත් එහි වර්ධනයට සාධක කිහිපයක් දායක වේ:

1. ස්නායු සාධක

මනෝභාවය සහ සතුට නියාමනය කරන ඩොපමයින් සහ සෙරොටොනින් වැනි ස්නායු සම්ප්‍රේෂකවල අසමතුලිතතාවය.

- පූර්ව ඉදිරිපස බාහිකයේ අක්‍රියතාව, ආවේග පාලනයට බලපායි.

- හැඟීම් සහ විපාක සොයන හැසිරීම් සඳහා වගකිව යුතු ලිම්බික් පද්ධතියේ අධි ක්‍රියාකාරිත්වය.

2. මනෝවිද්‍යාත්මක සාධක

- කාංසාව ආබාධ සහ මානසික අවපීඩනය.

- කම්පනය, අපයෝජනය හෝ නොසලකා හැරීමේ ඉතිහාසය.

- අඩු ආත්ම අභිමානය හෝ ඇමුණුම් ගැටළු.

- මායිම් හෝ ස්වාර්ථවාදී පෞරුෂ ආබාධ වැනි පෞරුෂ ආබාධ.

3. හෝමෝන සාධක

- ටෙස්ටොස්ටෙරෝන් හෝ වෙනත් ලිංගික හෝමෝන මට්ටම ඉහළ යාම.

- ලිංගික ධාවනයට බලපාන අන්තරාසර්ග පද්ධති ආබාධ.

4. පාරිසරික සහ චර්යාත්මක සාධක

- කුඩා කල සිටම ලිංගික අන්තර්ගතයට නිරාවරණය වීම.

- සංස්කෘතික හෝ සමාජීය බලපෑම්වලින් ඉගෙන ගත් හැසිරීම්.

- මත්ද්‍රව්‍ය අනිසි භාවිතය, එය නිෂේධන අඩු කර අනිවාර්ය ලිංගික හැසිරීම් වැඩි කළ හැකිය.

5. ජානමය සහ පවුල් සාධක

- ඇබ්බැහි වීම හෝ අනිවාර්ය හැසිරීම් පිළිබඳ පවුල් ඉතිහාසයක් අවදානම වැඩි කළ හැකිය.

අධි ලිංගික ආබාධයක රෝග ලක්ෂණ

අධි ලිංගිකත්වය ඇති පුද්ගලයින්ට ඔවුන්ගේ දෛනික ක්‍රියාකාරිත්වයට දැඩි ලෙස බලපෑම් කළ හැකි රෝග ලක්ෂණ රාශියක් අත්විඳිය හැකිය. ප්‍රධාන සලකුණු කිහිපයක් අතරට:

- නොනවතින සහ පාලනය කළ නොහැකි ලිංගික සිතුවිලි, මනඃකල්පිත හෝ පෙළඹවීම්.

- ඍණාත්මක ප්‍රතිවිපාක නොතකා ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වල නිතර නියැලීම.

- කාමුක දර්ශන හෝ ස්වයංවින්දනය අධික ලෙස භාවිතා කිරීම.

- අනාරක්ෂිත ලිංගිකත්වය හෝ බහු සහකරුවන් වැනි අවදානම් සහිත ලිංගික හැසිරීම් වල යෙදීම.

- ලිංගික අභිප්‍රායන් නිසා රැකියාවේ, නිවසේ හෝ පාසලේ වගකීම් නොසලකා හැරීම.

- උත්සාහයන් නොතකා ලිංගික හැසිරීම් පාලනය කිරීමට හෝ අඩු කිරීමට නොහැකි වීම.

- ලිංගික ක්‍රියාකාරකම්වල යෙදීමෙන් පසු වරදකාරිත්වය, ලැජ්ජාව හෝ පීඩාව පිළිබඳ හැඟීම්.

- ආතතිය, කාංසාව හෝ මානසික අවපීඩනය සඳහා මුහුණ දීමේ යාන්ත්‍රණයක් ලෙස ලිංගිකත්වය භාවිතා කිරීම.

අධි ලිංගික ආබාධ හඳුනා ගැනීම**

මනෝ වෛද්‍යවරයෙකු හෝ මනෝ විද්‍යාඥයෙකු වැනි මානසික සෞඛ්‍ය වෘත්තිකයෙකු සාමාන්‍යයෙන් අධි ලිංගිකත්වය හඳුනා ගන්නේ පහත සඳහන් ක්‍රම මගිනි:

1. සායනික සම්මුඛ සාකච්ඡා

- ලිංගික හැසිරීම්, වාර ගණන සහ දෛනික ජීවිතයට ඇති බලපෑම පිළිබඳ තොරතුරු රැස් කිරීම.

- චිත්තවේගීය හා මානසික සෞඛ්‍යය තක්සේරු කිරීම.

2. මනෝවිද්‍යාත්මක තක්සේරු කිරීම්

- අධිලිංගික හැසිරීම් ඉන්වෙන්ටරි (HBI) හෝ ලිංගික ඇබ්බැහිවීම් පරීක්ෂණ පරීක්ෂණය (SAST) වැනි ප්‍රමිතිගත මෙවලම් භාවිතා කිරීම.

3. වෛද්‍ය හා ස්නායු විද්‍යාත්මක ඇගයීම්

- හෝමෝන මට්ටම පරීක්ෂා කිරීම සඳහා රුධිර පරීක්ෂණ.

- ස්නායු ආබාධ බැහැර කිරීම සඳහා මොළයේ ප්‍රතිබිම්භකරණය.

4. DSM-5 සහ ICD-11 නිර්ණායක

- ඇමරිකානු මනෝචිකිත්සක සංගමයේ DSM-5 අධිලිංගිකත්වය වෙනම ආබාධයක් ලෙස වර්ගීකරණය නොකරයි, නමුත් එය ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය විසින් ICD-11 හි අනිවාර්ය ලිංගික හැසිරීම් ආබාධය යටතේ හඳුනාගත හැකිය.

*අධිලිංගිකත්වය කළමනාකරණය කිරීම සඳහා බොහෝ විට චිකිත්සාව, ඖෂධ සහ ජීවන රටා වෙනස්කම් වල එකතුවක් අවශ්‍ය වේ.

1. මනෝචිකිත්සාව

- සංජානන-චර්යා චිකිත්සාව (CBT): පුද්ගලයන්ට ප්‍රේරක හඳුනා ගැනීමට සහ ඒවාට මුහුණ දීමේ උපාය මාර්ග සංවර්ධනය කිරීමට උපකාරී වේ.

- සිහිකල්පනාව මත පදනම් වූ චිකිත්සාව: අනිවාර්ය හැසිරීම් පිළිබඳ දැනුවත්භාවය සහ ස්වයං පාලනය දිරිමත් කරයි.

- කණ්ඩායම් චිකිත්සාව සහ සහාය කණ්ඩායම්: ලිංගික ඇබ්බැහි වූවන් නිර්නාමික (SAA) වැනි වැඩසටහන් හරහා සම වයසේ මිතුරන්ගේ සහාය ලබා දෙයි.

2. ඖෂධ

- තෝරාගත් සෙරොටොනින් නැවත ලබා ගැනීමේ නිෂේධක (SSRIs): බොහෝ විට යටින් පවතින මානසික අවපීඩනය සහ කාංසාවට ප්‍රතිකාර කිරීමට භාවිතා කරයි.

- නල්ට්‍රෙක්සෝන්:** අනිවාර්ය හැසිරීම් අඩු කිරීමට උපකාරී විය හැකි ඇබ්බැහි වීම සඳහා භාවිතා කරන ඖෂධයකි.

- මනෝභාවය ස්ථායීකාරක සහ ප්‍රති-මනෝ විද්‍යාකාරක: සමහර අවස්ථාවල දී නියම කරනු ලැබේ, විශේෂයෙන් ද්විධ්‍රැව අක්‍රමිකතාවයට සම්බන්ධ වූ විට.

3. ජීවන රටාව සහ හැසිරීම් වෙනස්කම්

- කාමුක දර්ශන හෝ අවදානම් සහිත පරිසරයන් වැනි ප්‍රේරක වළක්වා ගැනීම.

- ව්‍යායාම, භාවනාව හෝ විනෝදාංශ වැනි සෞඛ්‍ය සම්පන්න ක්‍රියාකාරකම්වල යෙදීම.

- පවුලේ අය, මිතුරන් හෝ චිකිත්සකයින් සමඟ ශක්තිමත් ආධාරක පද්ධතියක් ස්ථාපිත කිරීම.

අධි ලිංගික ආබාධයේ සංකූලතා

ප්‍රතිකාර නොකළහොත්, අධි ලිංගිකත්වය පහත සඳහන් දේට හේතු විය හැක:

- සබඳතා බිඳවැටීම් සහ දික්කසාද.

- රැකියාවදුර්වල කාර්ය සාධනය හේතුවෙන් සිදුවන පාඩුව.

- ලිංගික ක්‍රියාකාරකම් සඳහා අධික ලෙස වියදම් කිරීම හේතුවෙන් මූල්‍ය දුෂ්කරතා.

- නීතිමය ගැටළු, විශේෂයෙන් අවදානම් හෝ නීති විරෝධී හැසිරීම් සම්බන්ධ නම්.

- ලිංගිකව සම්ප්‍රේෂණය වන ආසාදන (ලිංගාශ්‍රිත රෝග) ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි වීම.

අධි ලිංගික ආබාධ, හෝ අධි ලිංගිකත්වය, පුද්ගලයෙකුගේ චිත්තවේගීය, සමාජීය සහ වෘත්තීය ජීවිතයට බලපාන බරපතල තත්වයකි. එය කළමනාකරණය කිරීම අභියෝගාත්මක විය හැකි වුවද, වෘත්තීය උපකාර ලබා ගැනීම සහ අවශ්‍ය ජීවන රටාවේ වෙනස්කම් සිදු කිරීම ජීවිතයේ ගුණාත්මකභාවය සැලකිය යුතු ලෙස වැඩිදියුණු කළ හැකිය. යටින් පවතින හේතු තේරුම් ගැනීම සහ චිකිත්සාව, ඖෂධ සහ ආධාරක ජාල හරහා ඒවා විසඳීම අනිවාර්ය ලිංගික හැසිරීම් ජය ගැනීම සඳහා යතුරයි.

👀 ප්‍රසන්න විජයසිංහ....

CONCEPT CGI GRAPHIC ART BY PRASANNA.